του Θανάση Σκαμνάκη, εφημ. "Πριν"
Ας ταξιδέψουμε κάπως μακριά. Στην Κένυα. Η Αυστραλή Σαρλότ Κάμπελ
Στέφεν βιάστηκε ομαδικά από πέντε άντρες που διέρρηξαν το σπίτι της. Η
αστυνομία της χώρας της συνέστησε να ξεχάσει την υπόθεση γιατί ποτέ
καμιά καταγγελία για βιασμό δεν έχει φέρει κάποιο αποτέλεσμα. Εκείνη
όμως ήταν αποφασισμένη να οδηγήσει σε δίκη τους βιαστές της. Χρειάστηκαν
εφτάμιση χρόνια δικαστικών μαχών και κοινωνικών αγώνων μέχρι να
καταδικαστούν οι ένοχοι. Σε αυτό το διάστημα πέρα από την αγωνία και τον
κόπο υπέστη ταπεινώσεις. Ένα κράτος εχθρικό και ένας κοινωνικός
περίγυρος αντίθετος. Οχτώ φορές η υπόθεση εγκαταλείφθηκε και ξεκίνησε
από την αρχή. Ο φάκελος της υπόθεσης «χάθηκε» αρκετές φορές κι έπρεπε
όλα να αρχίσουν από το μηδέν. Τελικά ο αγώνας οδήγησε όχι μόνο στην
καταδίκη των ενόχων, αλλά και σε αλλαγές στο νομοθετικό καθεστώς της
χώρας, στο δικαστικό σύστημα, στην αστυνομία, αλλά και στην κοινωνική
συνείδηση.
Μια είδηση ικανή να προκαλέσει πολλούς συνειρμούς. Ένας άνθρωπος
ξεκινάει μόνος, σε αντίξοες συνθήκες. Και επιμένει, και νικάει. Και τι
μ’ αυτό; θα πεις. Δεν άλλαξε τον κόσμο. Ο κόσμος παραμένει άδικος,
απειλητικός, συνεχίζει με πολλούς τρόπους να βιάζει τους ανυπεράσπιστους
ανθρώπους. Ούτε τη χώρα άλλαξε. Η χώρα εξακολουθεί να είναι
εκμεταλλευτική, σκληρή, απάνθρωπη. Άλλαξε μερικά πράγματα στη δικαιοσύνη
και την αστυνομία. Και; Μετά από λίγο καιρό, ίσως ακόμα και αυτά που
άλλαξαν να ξαναλλάξουν και να επιστρέψουν τα παλιά. Συνεπώς, αν ένας
αγώνας δεν αλλάζει τον κόσμο κινδυνεύει να είναι μάταιος. Εφ’ όσον είναι
για το μερικό. Μόνο αν αλλάξει ο κόσμος, αν ανατραπεί ο καπιταλισμός θα
λυθούν όλα αυτά τα προβλήματα, και πολλά άλλα. Με τους επί μέρους
αγώνες γίνεται σπατάλη πολύτιμων δυνάμεων σε μάταιες προσπάθειες.
Υποθέτω πως ο συλλογισμός αυτός δεν έχει διατυπωθεί. Τουλάχιστον με
αυτόν τον τρόπο. Είναι αποκύημα αυθαιρεσίας. (Είναι;) Δεν είναι όμως
λογικά ασύστατος. Και συνεπώς βοηθάει με την υπερβολή του (;) να
εντοπιστεί με μεγαλύτερη σαφήνεια ένα μέγιστο πρόβλημα. Πέρα και μαζί με
τη σχέση άμεσων και απώτερων στόχων, αιτημάτων δράσης και αιτημάτων
ζύμωσης, τακτικής και στρατηγικής. Αν ήσουν ηγεσία ενός φανταστικού
κομμουνιστικού κόμματος στην Κένυα, πως θα αντιμετώπιζες τη δράση της
Σαρλότ; Ως ένα αίτημα που πρέπει να υπερασπιστείς και να διεκδικήσεις ή
ως ένα ατομικό πρόβλημα που εν πολλοίς μπορεί να είναι
αποπροσανατολιστικό, καθώς αξιοποιείται από τον τύπο και το σύστημα για
να μεταστρέψει την προσοχή από τα ακανθώδη κοινωνικά και οικονομικά
προβλήματα, προς ένα ατομικό, (σοβαρό και με κοινωνική σημασία έστω),
αλλά που το ίδιο το καθεστώς μπορεί να διαχειριστεί, να κάνει αλλαγές
που δεν θίγουν το σύστημα (ίσα-ίσα μερικές τις θέλει κιόλας), ώστε να
δείξει φιλολαϊκό και κοινωνικά ευαίσθητο πρόσωπο χωρίς ιδιαίτερο κόστος,
και μόνο με κέρδος για τον εαυτό του; Πώς θα προσπαθούσες να συνενώσεις
όλους τους ανθρώπους που ασφυκτιούν και αγωνίζονται μόνοι και με πολλές
θυσίες υπερασπιζόμενοι την αξιοπρέπειά τους, αλλά δεν βρίσκουν εύκολα
αρωγούς και συμπαραστάτες και κυρίως οδηγητές οι οποίοι θα ανυψώσουν τον
ατομικό αγώνα τους σε αγώνα συνολικό-κοινωνικό; Ένα συλλογισμό κάνω,
μια κι έχω αφορμές!
