28 Ιανουαρίου 2013

Κοινωνική γενοκτονία προκαλεί το Μνημόνιο

του Λεωνία Βατικιώτη, "Επίκαιρα (17-23/1/2013)

Σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από την πραγματικότητα βρίσκεται το κλίμα εφησυχασμού και προσδοκιών για βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της κοινωνίας, τουλάχιστον στο προσεχές μέλλον, που επιχειρεί να δημιουργήσει η τρικομματική κυβέρνηση του Α. Σαμαρά. Στον αντίποδα αυτού του κλίματος ευφορίας που δεν εδράζεται πουθενά – είναι δηλαδή εντελώς προπαγανδιστικό – και αποσκοπεί να συγκαλύψει τις εγκληματικές ευθύνες των τριών κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ) βρίσκεται μια οδυνηρή καθημερινότητα για εκατομμύρια ανθρώπους που καλούνται να τα φέρουν βόλτα και αδυνατούν, λόγω του κτηνώδους νεοφιλελευθερισμού που έχουν επιβάλλει το Μνημόνιο και η Τρόικα.

Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα αυτής της πραγματικότητας είναι οι άστεγοι στους δρόμους της Αθήνας (και όχι μόνο), τα όλο και πιο συχνά περιστατικά ανθρώπων που καίγονται από φωτιές που προκαλούν ξυλόσομπες, οι αυξανόμενες αυτοκτονίες και πολλά άλλα. Η ραγδαία επιδείνωση του κοινωνικού ζητήματος στην Ελλάδα αποτυπώνεται με τον πιο ανάγλυφο τρόπο ακόμη και στις επίσημες στατιστικές. Όχι μάλιστα μόνο σε αυτές που δείχνουν την πορεία του ΑΕΠ το οποίο βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση για έκτο συνεχή χρόνο, χωρίς να υπάρχει η παραμικρή ένδειξη για την ανάκαμψή του εντός του 2013 όπως ισχυρίζονται εκπρόσωποι της κυβέρνησης, αλλά και στις κοινωνικές στατιστικές που εκφράζουν τις συνθήκες εργασίας και ζωής της κοινωνίας.


Αύξηση ανεργίας πτώση μισθών

Στην κορυφή των ζοφερών αυτών στατιστικών βρίσκονται οι «δίδυμοι πύργοι» της ανεργίας και της μείωσης των μισθών. Με βάση ανακοίνωση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (10 Ιανουαρίου) η ανεργία τον Οκτώβριο του 2012 ανήλθε στο 26,8% (έναντι 19,7% ένα χρόνο νωρίτερα τον Οκτώβριο του 2011), πλήττοντας 1.345.715 άτομα. Τον υψηλότερο δείκτη εμφανίζει η Αττική (28,3%) υπογραμμίζοντας έτσι πως η γάγγραινα της ανεργίας στην παρούσα της μορφή είναι αποτέλεσμα του κλεισίματος επιχειρήσεων και των μαζικών απολύσεων, δηλαδή του Μνημονίου και της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής. Η ηλικιακή ομάδα δε που πλήττεται προνομιακά είναι των νέων μεταξύ 15-24 ετών, όπου η ανεργία κινείται σε υπερδιπλάσια του μέσου εθνικού όρου ποσοστά: 56,6%. Ωστόσο, το συγκεκριμένο στατιστικό εύρημα δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο πολύ περισσότερο αν το εξετάσουμε σε αντιπαραβολή με τα νεώτερα στοιχεία για την πορεία του εργατικού κόστους που έδωσε στη δημοσιότητα η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία και βάσει των οποίων το δεύτερο τρίμηνο του 2012 το εργατικό κόστος στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 8,7% όταν στην υπόλοιπη ΕΕ και την ευρωζώνη αυξήθηκε κατά 1,9%. Γιατί, αν η έκρηξη της συνολικής ανεργίας τα τελευταία χρόνια δείχνει πόσο …άκυρα ήταν τα επιχειρήματα των νεοφιλελεύθερων βάσει των οποίων η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων και η πτώση των μισθών θα αυξήσουν την απασχόληση και θα μειώσουν την ανεργία, η μεγάλη ανεργία στις μικρές ηλικίες αποκαλύπτει ότι η μείωση των μισθών που επιβλήθηκε με το δεύτερο μνημόνιο τον Φεβρουάριο του 2012 στους νέους κάτω των 25 ετών δεν είχε το παραμικρό θετικό αποτέλεσμα στο επίπεδο της απασχόλησής τους. Μπορούμε αντίθετα να υποθέσουμε ότι θετικά αποτελέσματα θα είχε αυτό το μέτρο στα κέρδη των επιχειρήσεων, που ανακάλυψαν μία νέα πηγή εξοικονομήσεων, μέσω της απόλυσης μεγάλων σε ηλικία εργαζομένων και της πρόσληψης νεώτερων… Σε ένα περιβάλλον ωστόσο ραγδαίας συρρίκνωσης του παραγόμενου προϊόντος, ούτε καν η φτωχοποίηση δεν κατάφερε να μειώσει την ανεργία των νέων…

Οι δραματικές διαστάσεις της ανεργίας αποκαλύπτονται επίσης αν δούμε τα ρεκόρ που καταγράφει η μακροχρόνια ανεργία. Στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εργασία και την κοινωνική κατάσταση στην ΕΕ, που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 8 Ιανουαρίου, αποκαλύπτεται ότι η Ελλάδα έχει το χρυσό στην μακροχρόνια ανεργία, αντιπροσωπεύοντας το 49,6% του συνόλου. Η σημασία αυτής της διάστασης απορρέει από τις τεράστιες δυσκολίες που υπάρχουν για να επανενταχθεί στο εργατικό δυναμικό το συγκεκριμένο κοινωνικό τμήμα, μιας και δεν πρόκειται για ανεργία τριβής που δημιουργείται για παράδειγμα στο μεσοδιάστημα μεταξύ πτυχίου κι ένταξης στην αγορά εργασίας. Η μακροχρόνια ανεργία επίσης υποδηλώνει και βαθιά φτώχεια μιας και οι άνεργοι αυτής της κατηγορίας έχουν …ξεχάσει πότε πήραν επίδομα ανεργίας τελευταία φορά.

Πτώση εισοδήματος κατά 17%

Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποκάλυψε επίσης τις τεράστιες απώλειες ύψους 17% που έχουν υποστεί τα ελληνικά νοικοκυριά στο διαθέσιμο εισόδημά τους την τριετία 2008-2011. Πρόκειται για ποσοστό που είναι υπερδιπλάσιο από την επίδοση της αμέσως επόμενης χώρας, της Ισπανίας (8%). Δεν περνάει ωστόσο απαρατήρητο ότι στα επόμενα βάθρα βρίσκονται η Ιρλανδία (με απώλειες 5%) και η Κύπρος (7%), οι οποίες ως γνωστό βούλιαξαν λόγω των τραπεζών τους. Ο λογαριασμός τελικά στάλθηκε στα νοικοκυριά που είδαν το εισόδημά τους να μειώνεται και να γίνονται έτσι θυσία για να ξαναπάρει μπρος η οικονομία. Η Ελλάδα ωστόσο αποτελεί κάτι ξεχωριστό γιατί όπως δήλωσε κι ο αρμόδιος επίτροπος, Λάζλο Άντορ, η μείωση του κόστους ανά μονάδα προϊόντος επιτεύχθηκε λόγω της μείωσης των αμοιβών των εργαζομένων, όταν σε άλλες χώρες όπως η Ισπανία επιτεύχθηκε λόγω αύξησης της παραγωγικότητας.

Το μέγεθος ωστόσο που αναδεικνύει περισσότερο την δυστυχία που έχουν προκαλέσει τα Μνημόνια δόθηκε στη δημοσιότητα από την Ελληνική Στατιστική Αρχή και συμπυκνώνεται στο ότι μέσα σε ένα χρόνο 400.000 άτομα πέρασαν σε καθεστώς φτώχειας. Αναλυτικότερα, το 2011 υπό συνθήκες φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (έχοντας εισόδημα μικρότερο των 5.951 ευρώ) βρέθηκαν 3,403 εκ. άνθρωποι όταν το 2010 (οπότε η διαχωριστική γραμμή του ορίου φτώχειας ήταν τοποθετημένη στα 7.178 ευρώ) ήταν 3,031 εκ. άνθρωποι. Σε επίπεδο ποσοστού σε καθεστώς φτώχειας το 2011 ήταν το 21,4% του πληθυσμού, όταν το 2010 ήταν το 20,1%. Τεράστια πολιτική συμμαχία ωστόσο έχει η διαπίστωση της στατιστικής υπηρεσίας για την αναποτελεσματικότητα των κοινωνικών μεταβιβάσεων. Όπως αναφέρει, το ποσοστό του πληθυσμού που ζούσε το 2011 κάτω από το όριο της φτώχειας πριν την καταβολή των κοινωνικών επιδομάτων ήταν 24,8%, ενώ μετά υποχώρησε στο 22,9%. Επομένως πέρα για πέρα άδικες ήταν οι επιθέσεις που δέχθηκε η ασκούμενη κοινωνική πολιτική, στον βαθμό που ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Κι αυτή ωστόσο εξαφανίστηκε με το τρίτο μνημόνιο, τα αποτελέσματα του οποίου δεν έχουν ενσωματωθεί στις στατιστικές εξαθλίωσης που συμπληρώνονται από την τρομακτική αύξηση των ανασφάλιστων (και την γέννηση των γέννηση 25.000 ανασφάλιστων παιδιών κάθε χρόνο, σύμφωνα με όσα είπε ο υφυπουργός Υγείας στη Βουλή), τις περίπου 30.000 διακοπές ρεύματος που κάνει κάθε μήνα η ΔΕΗ στερώντας από χιλιάδες οικογένειες ανέργων, συνταξιούχων και φτωχών ακόμη και το ηλεκτρικό ρεύμα αναγκάζοντας τους να ζήσουν χωρίς φως, χωρίς ζεστό νερό, χωρίς καν να μπορούν να μαγειρέψουν κ.α.

Η ζοφερή αυτή κατάσταση που επιστρέφει την Ελλάδα εκεί που ήταν στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες θα ενταθεί. Αρκεί να δούμε τις προβλέψεις για μείωση στους μισθούς των δημοσίων και των συντάξεων κατά το 2013 που περιλαμβάνει το τρίτο μνημόνιο, τις αυξημένες παρακρατήσεις από την εφορία στους μισθούς, τα αυξημένα τιμολόγια που θα πληρώνουμε στην ΔΕΗ και τις 12.500 απολύσεις που ετοιμάζεται να κάνει ο υπουργός Αντώνης Μανιτάκης, μόνο κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013, με την μορφή των διαθεσιμοτήτων. Γι’ αυτό τον λόγο η αισιοδοξία της κυβέρνησης για επιστροφή σε ρυθμούς ανάπτυξης εντός του 2013 ή διθυραμβικές ανακοινώσεις για το ότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού κινήθηκε εντός των ορίων αποτελούν στάχτη στα μάτια της ελληνικής κοινωνίας. Η μεγάλη πρόκληση, όπως απορρέει από τα παραπάνω, είναι να παρθούν πίσω αυτά τα μέτρα που προκάλεσαν κοινωνική γενοκτονία, να ανακληθούν όλες οι οικονομικές αποφάσεις που επιβλήθηκαν κατ’ εφαρμογή των μνημονίων!

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *