Κομμουνισμός: μια ρεαλιστική ιστορία

Δημήτρης Αργυρός, αριστερό blog

Όποιος δεν ονειρεύεται με λογισμό χάνει και το σήμερα και το αύριο και ζει παρέα με τους νεκρούς και τις παραδόσεις τους, νεκροζώντανος, σαν αυτούς που θέλει ο καπιταλισμός για να συνεχίσει έπ΄ αόριστον να κάνει την δουλειά του.

Με βάση και σε σχέση τις θέσεις του 3 συνεδρίου του ΝΑΡ, ας ονειρευτούμε με λογισμό. Ένας επαναστατικός αναστοχασμός που συμφωνεί με την κεντρική πολιτική γραμμή των θέσεων, αν και έχει επί μέρους, σημαντικές και λιγότερό σημαντικές διαφοροποιήσεις, ίσως και διαφωνίες. Γνωρίζοντας -εκ των προτέρων- πως στα πλαίσια του ΝΑΡ, αυτό κάθε άλλο παρά συνιστά πρόβλημα, του εναντίον.

 Και έτσι έπρεπε να συμβαίνει σε όλη την αριστερά και στο χώρο της αναρχίας/ αντιεξουσίας. Λοιπόν με πλοηγό τις θέσεις του 3 συνεδρίου του ΝΑΡ, ας αναστοχαστούμε σαν να πρόκειται να διηγηθούμε ένα επαναστατικό παραμυθάκι. Ας ξεκινήσουμε και καλό ταξίδι μας.

Η κρίση γεννάει κομμουνισμό

Η παγκόσμια κρίση είχε φτάσει σε ένα απερίγραπτο επίπεδο. Τεράστιες μάζες του παγκόσμιου πληθυσμού ζούσαν κοντά ή κάτω από την φτώχεια. Αυτό σήμαινε πως δεν είχαν τα απαραίτητα να επιβιώσουν με μια σχετική αξιοπρέπεια, ενώ υπήρχαν εκατοντάδες εκατομμύρια που υποσιτίζονταν. Από την άλλη πλευρά υπήρχε ένα 15% του παγκόσμιου πληθυσμού που ζούσε και κατείχε πλούτο, πολύ παραπάνω από ότι του χρειάζονταν, με το 5% να κατείχε πλούτο που δεν ήξερε τι να το κάνει και πώς να το διαχειριστεί. Συνολικότερα ο παγκόσμιος πλούτος και το χρήμα που κυκλοφορούσε ή ήταν εγκλωβισμένος ως mb στις τράπεζες και στα χρηματιστήρια δεν αυξάνονταν, δεν γεννούσε άλλο. Ήταν η εποχή που το κεφάλαιο εμφανίζονταν ως εμπόδιο στην επέκταση του κεφαλαίου.

Η τεχνολογία έτρεχε με ιλιγγιώδες ρυθμούς και σύμφωνα με μελέτες θα μπορούσε να τρέξει με ακόμη μεγαλύτερους, μα στα πλαίσια του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής αυτό φάνταζε αδύνατο, καθώς δεν ήταν δυνατή η περαιτέρω κεφαλαιοκρατική αξιοποίηση της. Ενώ στο επίπεδο των ενεργειακών πηγών η ξέφρενη κεφαλαιοκρατική πορεία είχε εξαντλήσει τις πετρελαϊκές πηγές με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να μένουν πίσω γιατί δεν βγάζουν κέρδη στο βαθμό που θα ήθελε το κεφάλαιο. Από τα 6 δισεκατομμύρια ανθρώπων εργάζονταν με σχετική αξιοπρέπεια το μισό δισεκατομμύριο, με 2 δισεκατομμύρια να έχουν περιπέσει σε μια μορφή δουλείας, με μισθούς πείνας και ατέλειωτες ώρες και το 1 δισεκατομμύριο να είναι άνεργο για πολύ μακρό διάστημα.

Ήταν εμφανής η ανάγκη μιας αλλαγής στο παραγωγικό σύστημα, ήταν εμφανής η ανάγκη μιας πολιτικής αλλαγής που θα επικαθόριζε και τις παραγωγικές αλλαγές. Ήταν εμφανής η ανάγκη για μια αντισυστημική επαναστατική αλλαγή. Μια επαναστατική αλλαγή που θα συνέτριβε το πολιτικό σύστημα και το καπιταλιστικό κράτος που στις πιο πολλές φορές κρατούσαν την μορφή της αστικής δημοκρατίας, μα στην ουσία ήταν ένα ολιγαρχικό κράτος έκτακτης ανάγκης.

 Μια καθολική επαναστατική αλλαγή που μετά την συντριβή του καπιταλιστικού κράτους και του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής θα μεταβίβαζε την εξουσία στους ίδιους τους εργαζόμενους, στους ίδιους τους παραγωγούς του κοινωνικού πλούτου. Μια επανάσταση που θα την έκαναν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, τα ίδια τα καταπιεσμένα στρώματα της κοινωνίας και όχι οι πολιτικοί και κομματικοί σωτήρες τους. Εργαζόμενοι που δεν θα ξύπνησαν μια ωραία πρωία απ το λήθαργο της αλλοτρίωσης, από τον φόβο της απόλυσης. Εργαζόμενοι που θα έσπαγαν από τα πριν σε μεγάλο βαθμό από την τάση της υποταγής.

Ο κομμουνισμός ως οντολογική παραγωγή

Αναστοχαζόμενοι μια κοινωνία που δεν θα χει κεφάλαιο, χρήμα, τράπεζες, μισθωτή σκλαβιά και άμισθη σκλαβωμένη ανεργία. Που οι ίδιοι θα εργάζονταν όσο ήθελαν, όπου ήθελαν, συμμετέχοντας στα κοινά πράγματα, συμμετέχοντας στην διαχείριση της εξουσία της κοινότητας. Ναι δεν θα ήταν εργαζόμενοι, γιατί οι εργαζόμενοι θέλουν ένα αφεντικό από επάνω τους, έστω και αν αυτό το αφεντικό ήταν το κράτος, η κολεκτίβα, το σωματείο ή η συνέλευση. Θα ήταν ελεύθεροι συνεταιρισμένοι παραγωγοί, με την εργασία τους να είναι απόλαυση, ελεύθερη δημιουργικότητα και όχι καταναγκασμός, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό.

Αυτή η οντολογική- στην βάση της- προσέγγιση του κομμουνιστή δεν μπορεί και δεν περίμενε την επανάσταση που έρχονταν με γοργούς ρυθμούς. Συνδυάστηκε με την οργάνωση μιας πολυεπίπεδης δυαδικής αντιεξουσίας. Αντιεξουσίας συγκροτημένης παραγωγικά και αμεσοδημοκρατικά με εργατικές κολεκτίβες, κατειλημμένα εργοστάσια, αυτοδιαχειριζόμενες γειτονίες και ηλεκτρονικούς κόμβους διαμοιράσματος της άυλης παραγωγής. Μια πολυεπίπεδη δυαδική εξουσία που εκτίνονταν από το τοπικό στο παγκόσμιο χάρη στις νέες τεχνολογίες. Μια κομμουνιστική παραγωγική διαδικασία που άδειαζε το καπιταλισμό, μα ένα σύστημα ολοκληρωτικής επέκτασης, ένα σύστημα ολοκληρωτικής κυριαρχίας δεν αδειάζετε, ανατρέπεται!!!!

Οι επαναστατικές δυνάμεις, ευτυχώς για την υπόθεση της χειραφέτησης ,δεν άργησαν να καταλάβουν πως η πολυεπίπεδη δυαδική εξουσία θα πρέπει να συναντηθεί με την υπόθεση της καταστροφής αυτού του άκαρδου κόσμου. Αυτό σήμαινε πως το μέτωπο της επαναστατικής ανατροπής, της αντικαπιταλιστικής ανατροπής και επανάστασης θα πρέπει να μεταλλαχτεί σε ένα ανταρτικό πολεμικό σώμα που θα οικοδομούσε ανταρτικές δυαδικές εξουσίες, προσωρινές και μόνιμες αυτόνομες ζώνες, δυναμώνοντας και ενισχύοντας τις τάσεις χειραφέτησης στο σήμερα, ενισχύοντας και δυναμώνοντας τις αντιφατικές κομμουνιστικές τάσεις του σήμερα. Σε τοπικό- περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο, ενοποιώντας το πολιτικό με το κοινωνικό διακύβευα και προοπτική.

Μια πολιτική/ πολεμική ανταρτική μηχανή που εργάστηκε με βάση ένα κομμουνιστικό πολιτισμό, μιας κοινότητας κομμουνιστών που είχαν καταφέρει να φέρουν το αύριο, σήμερα, με όλες τις αντιφάσεις και τις αντιθέσεις των γεγονότων και της εποχής. Όχι δεν ήταν υπεράνθρωποι, ήταν συνειδητοποιημένοι αγωνιστές που πίστευαν πως όχι μόνο δεν πάει άλλο, μα μπορεί και θα πάει αλλιώς. Με γνώμονα την δημοκρατία, την συζήτηση, την αλληλοκατανόηση και την αυτοπειθαρχία, μια οντολογική κομμουνιστική αυτοσυνειδησία. Ήταν η απόλυτη δημοκρατική επαναστατική πρωτοπορία , άνθρωποι καθημερινοί- γήινοι- μα και από άλλο πλανήτη, απόλυτα στρατευμένοι, αυτοί που είχαν καταφέρει να αναδείξουν στο σήμερα σε μεγάλο βαθμό την δυνατότητα του αύριο. Αγωνιστές που δεν θα ήθελαν να κυβερνήσουν και που αν το έπρατταν θα ήταν για να διαμοιράσουν αύριο την εξουσία και τα πλούτη στην συνειδητοποιημένη εργαζόμενη πλειοψηφία.

Ελλάδα: πως πήραμε την εξουσία!!!!(;;;)

Ένας πολύ βαρύς χειμώνας στα μέσα της δεύτερης δεκαετίας του 21ού αιώνα στην πρώτη μη-θεσμοποιημένη αποικία χρέους του νότου της ΕΕ, την Ελλάδα. Με εκατοντάδες νεκρούς ανάμεσα στους άστεγους, άπορους και συνταξιούχους, δημιούργησε μια τεράστια κρίση εξουσίας. Μια κρίση εξουσίας που άνοιγε τον δρόμο προς σε αυτήν, είτε ενός αντιδραστικού-υπερσυντηρητικού ρεύματος δεξιού/ ακροδεξιού, είτε στην δημιουργία μιας πραγματικά αριστερής κυβέρνησης και όχι της ιμιτασιόν που είχε δοκιμαστεί το προηγούμενο χρόνο.

Η πλάστιγγα έγειρε προς τα αριστερά, εξαιτίας ενός ταξικά ανασυγκροτημένου νέου εργατικού κινήματος, ενός νέου εργατικού κινήματος που ενοποιούσε τις πολύμορφες οπτικές της εργατικής τάξης, του πλήθους των προλεταριακών και μισοπρολεταριακών συμπεριφορών των εργαζόμενων, άνεργων, προλεταριοποιημένων μικροαστών. Ένα νέο εργατικό κίνημα αντίστασης, ρήξης, ανατροπής και όχι παζαρέματος της εργατικής δύναμης, άλλωστε δεν ήταν εκείνη την στιγμή κάτι τέτοιο εφικτό.

Όχι πως δεν υπήρχαν και οι δομές του παλαιού εργατικού κινήματος, μα λειτουργούσαν αντιπαραθετικά ή σε κάποιες στιγμές συνθετικά με τις δομές του νέου εργατικού κινήματος. Αυτό το νέο εργατικό κίνημα ήταν και η καρδία της οικοδόμησης δόμων της δυαδικής εξουσίας. Με τις αντικαπιταλιστικές κινήσεις πόλης, τις εργατικές λέσχες, τις λαϊκές επιτροπές, και τις επιτροπές γειτονίας να αποτελούσαν συστατικό μέρος των δομών του νέου εργατικού κινήματος.

Επίσης καθοριστικό ρόλο στο να γείρει η πλάστιγγα προς τα αριστερά ήταν η ύπαρξη ενός μαζικού αντικαπιταλιστικού πολιτικού μετώπου. Που δεν φοβόνταν να πει πως θέλω να διεκδικήσω την εξουσία. Πως μια αριστερή κυβέρνηση είναι ένα επόμενο στάδιο στην ενίσχυση της επαναστατικής διαδικασίας, καθώς και της ενίσχυσης των κομμουνιστικών τάσεων που γεννούνται στο σήμερα.

Όχι δεν έλεγε πως μπορεί να υπάρξει μια φιλολαϊκή διαχείριση του καπιταλισμού, ιδιαίτερα στις συγκεκριμένες συνθήκες. Αυτή η κυβέρνηση θα ήταν μια ακόμη έκφραση των ανταρτικών δομών της επαναστατικής αντιεξουσίας, και η εξουσία θα περνούσε στα χέρια του αγωνιζόμενου λαού και της συνειδητοποιημένης εργατικής τάξης. Θα ήταν μια νέα έκφραση της σύγκρουσης με το κεφάλαιο, το κράτος του και τις δομές του.

Τέλος το καθοριστικότερο ρόλο έπαιξε η πλέον συνειδητή συνιστώσα, ένα επαναστατικό κομμουνιστικό κόμμα, με κομμουνιστικές δομές και τρόπο ζωής, όπως παραπάνω περιγράψαμε. Αποτελούσε την καρδία της μηχανής του τρισυπόστατου επαναστατικού υποκειμένου.

Η πολιτική κρίση και το κενό εξουσίας, μέσα σε μια οξυμένη ταξική πάλη και με την λαϊκή/ εργατική πολιτική/ παραγωγική δυαδική εξουσία να απαντάει με αποτελεσματικό τρόπο στα καθημερινά προβλήματα οδήγησε την χώρα στις εκλογές. Εκλογές που ανέδειξαν πρώτη δύναμη ένα αριστερό, αντικαπιταλιστικό εργατικό μέτωπο. Ένα μέτωπο που ξεκίναγε από δυνάμεις αριστερού εθνοκεντρικού κευνσιανισμού και κατέληγε σε δυνάμεις της ελευθεριακής αριστεράς. Ένα μέτωπο που η ηγεμονία της αντικαπιταλιστικής επαναστατικής αριστεράς δεν ήταν συνολικά εξασφαλισμένη και ήταν ανοικτό ζήτημα, μα την ίδια στιγμή αποτελούσε μια πολιτική αναγκαιότητα, έκφραση της πολιτικής ανάλυσης των συγκεκριμένων συνθηκών και στιγμών.

Με πρόγραμμα μεταβατικών αιτημάτων για την ικανοποίηση των λαϊκών- εργατικών αναγκών και δικαιωμάτων. Σε σύγκρουση με τα ντόπια και ξένα καπιταλιστικά συμφέροντα, τις πολυεθνικές, και τις περιφερειακές/ παγκόσμιες ολοκληρώσεις, όπως την ΕΕ. Με πρόγραμμα αντιΕΕ, δίχως όμως να είναι ξεκαθαρισμένο ζήτημα η έξοδος από την ΕΕ. Υπήρχαν θα λέγαμε τρεις γραμμές, μια δεξιά που μάλλον έλεγε όχι στην έξοδο από την ΕΕ. Μια αριστερή που έλεγε έξοδο από την ΕΕ, ως μια διαδικασία αντικαπιταλιστικού σπασίματος του πλέγματος της ΕΕ και μια αριστερότερη που κατέληγε στο ίδιο αποτέλεσμα με την δεξιά. Έλεγε αντικαπιταλιστική αποδέσμευση με την ΕΕ και την παράλληλη οικοδόμηση των ενωμένων σοσιαλιστικών πολιτειών της Ευρώπης. Στο βαθμό όμως που δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για μια τέτοια αντικαπιταλιστική αντιΕΕ ανατροπή, θεωρούσε πως μια έξοδο από την ΕΕ συνιστούσε ένα μοντέλο «σοσιαλισμού σε μόνο μια χώρα».

Τα γεγονότα που ακολούθησαν έδωσε μια τελεσίδικη απάντηση στο θεωρητικό πρόβλημα. Σε μια χώρα σαν την Ελλάδα οι μισές επαναστάσεις οδηγούν στο να θαφτούν οι πρωταγωνιστές της. Καθώς δεν υπήρχε περίπτωση να την αφήσουν ελεύθερη, άσε που δημιουργούσε πολύ κακό προηγούμενο σε ολόκληρη την Ευρώπη για να μην πούμε κόσμο.

Το ελληνικό και ξένο κεφάλαιο, οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, δια της ΕΕ και του ΝΑΤΟ απαίτησε άμεση παράδοση της κυβερνητικής εξουσίας σε μια οικουμενική αστική, μικροαστική και αριστερούτσικη κυβέρνηση. Απαίτησαν να αρθεί η απαγόρευση εξόδου χρημάτων και κεφαλαίων. Να επιστραφούν πίσω στους ιδιοκτήτες τα κατειλημμένα εργοστάσια. Να επαναιδιωτικοποιηθεί ο κρατικός τραπεζικός τομέας και οι επιχειρήσεις που παράγουν ενέργεια και ασχολούνται με την επικοινωνία.

Η απάντηση της κυβέρνησης και του εργατικού και λαϊκού κινήματος ήταν περισσότερες καταλήψεις εργοστασίων, περισσότερες συνεταιριστικοποιήσεις, εθνικοποιήσεις και κρατικοποιήσεις. Περισσότερος εργατικός, λαϊκός και κοινωνικός έλεγχος. Ενίσχυση των μορφών της λαϊκής/ εργατικής εξουσίας. Ενώ ένα κακοσχεδιασμένο πραξικόπημα οδήγησε στο εξοπλισμό των εργατικών συμβουλίων, τον αφοπλισμό της αστυνομίας και σε μια νέα συντακτική βουλή που έβγαλε ένα νέο σύνταγμα.

Ένα σύνταγμα δημοκρατικότερο που δεν απαγόρευσε κανένα κόμμα, ακόμη και τα πλέον αντιδραστικά και που θέσπισε δυο παράλληλα όργανα δημοκρατικής άσκησης εξουσίας: το κοινοβούλιο και την λαϊκή/ εργατική συνέλευση. Με την σημαντικότερη εξουσία να περνάει τις συνελεύσεις των γειτονιών, τα εργατικά συμβούλια και τις συνελεύσεις των δήμων. Με την δημοτικοποίηση σημαντικών παραγωγικών τομέων των τοπικών κοινωνιών, και με την ελεύθερη πρόσβαση στα πλέον σημαντικά προϊόντα πρώτης ανάγκης. Μια κατάσταση που οδήγησε στην έξοδο από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και στην σχετική- σύντομη- απομόνωση της χώρας.

Ένα γεγονός όμως που άλλη πλευρά- εκμεταλλευόμενη και τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις- βοήθησε σε πολύπλευρες συμμαχίες και συνεργασίες, καθώς και σε δημόσια επενδυτικά έργα στην υγεία, παιδεία, ερεύνα, ενέργεια, νέες τεχνολογίες και επιστήμη. Ο πόλεμος που δέχτηκε από τα ιμπεριαλιστικά κέντρα ήταν τεράστιος, μα η ευέλικτη, ανεξάρτητη και ταυτόχρονα διεθνιστική πολίτικη οδήγησε στο να μην στραγγαλιστεί η οικονομία της, ταυτόχρονα δε, απέκτησε συμμαχίες και πολιτικούς μιμητές σε ολόκληρη την Ευρώπη, κάτι που δυσκόλευε την καταστολή του αντικαπιταλιστικού πειράματος. Και ταυτόχρονα οικοδόμησε ένα ευρωπαϊκό αντικαπιταλιστικό μπλοκ δυνάμεων που έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στην διεθνοποίηση της επαναστατικής προοπτικής μες μπούσουλα τις ενωμένες σοσιαλιστικές δημοκρατίες της Ευρώπης.

Το κύριο όπλο του συγκεκριμένου αντικαπιταλιστικού επαναστατικού πειραματισμού στο ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό ήταν η πλέρια δημοκρατία και διαφάνεια. Ήταν το διαμοίρασμα της εξουσίας από τα κάτω προς τα πάνω. Ήταν μια κοινωνία, μια πολιτεία άμεσης εργατικής δημοκρατίας, με στοιχεία μιας αταξικής δημοκρατίας των ελεύθερων συνεταιρισμένων παραγωγών. Όχι δεν ήταν σοσιαλισμός, ούτε κομμουνισμός. Μια εργατοδημοκρατική κοινωνία σε διαρκή παραγωγική κίνηση που σε σύντομο διάστημα απέκτησε τέτοια πολιτική ωριμότητα, που οδήγησε γρήγορα το επαναστατικό κομμουνιστικό κόμμα να αποσυρθεί από την κατοχή της κυβερνητικής εξουσίας, με την τελευταία να την κατέχουν τα όργανα των πλέον συνειδητοποιημένων εργαζόμενων και των ελεύθερων συνεταιρισμένων παραγωγών.

Ο επαναστατικός εργατικός πόλος είχε την συνείδηση πως ο κομμουνισμός, έστω και ως ανώριμος κομμουνισμός, δηλαδή αυτό που ονομάζεται σοσιαλισμός, δεν προϋποθέτει απλώς τη νίκη της επανάστασης σε μια αρκετά διευρυμένη περιφερειακή και διεθνή βάση, αλλά την πλήρη παγκοσμιοποίηση των κομμουνιστικών επαναστατικών διαδικασιών. Η κοινωνία που οικοδομούσαν ήταν μια κοινωνία αντικαπιταλιστικής ανατροπής και μετάβασης, με στοιχεία καπιταλιστικά, εργατοδημοκρατικά και κομμουνιστικά.

Ήταν…, θα είναι… ή κάπως έτσι πρέπει να είναι και θα είναι… ;;;

Σύντροφοι, μπορεί η μελλοντολογική ιστορία που σκάρωσα να τελείωσε με ανοικτό τον ορίζοντα και την προοπτική της, αλλά θεωρώ πως αν κάπως έτσι πορευτούμε, μάλλον θα είμαστε, θα γίνουμε ο επαναστατικός καταλύτης σπουδαίων γεγονότων!!!

Δημήτρης Αργυρός, Ιωάννινα

ΠΗΓΗ: narnet