Φταίει ο λαός;

του Παναγιώτη Φραντζή, εφημ. Πριν

Μετά τις εκλογές του 1977 στις οποίες η «Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων» πήρε ένα πενιχρό 2,7%, ο τότε επικεφαλής του ΚΚΕ Εσωτερικού, Μπάμπης Δρακόπουλος, απεφάνθη ότι για το κακό εκλογικό αποτέλεσμα δεν έφταιξε η πολιτική συμμαχιών ούτε το πρόγραμμα της παράταξής του, αλλά ο ίδιος ο λαός. Την εποχή εκείνη ήταν αδιανόητο μια δύναμη της Αριστεράς να κατηγορεί το λαό. Ήταν σχεδόν γελοίο.

Σήμερα εμφανίζεται σε ποικίλες παραλλαγές μια στάση απόρριψης του λαού. Έτσι ο λαός κατηγορείται από τους τεχνοκράτες της Κομισιόν και τους νεοφιλελεύθερους συγγενείς τους ότι είναι ανώριμος για τη δημοκρατία. Όψιμοι επαναστάτες του διαδικτύου βγάζουν άχρηστο το λαό που δεν αποφασίζει να εξεγερθεί.

Στον αναρχικό χώρο έχει πέραση η αντίληψη του «υποταγμένου λαού» σαν αντίπαλου της πρωτοπορίας. Ακόμα και ορισμένοι κομμουνιστές ψιθυρίζουν τελευταία κάτι σαν «εμείς καλά τα λέμε· φταίει ο λαός που δε μας καταλαβαίνει».

Το 2013 δεν είναι 1977. Στην κοινωνία παρατηρούνται ορισμένα πολύ ανησυχητικά φαινόμενα. Στους χώρους δουλειάς η ένταση του αυταρχισμού φέρνει όξυνση του ανταγωνισμού και παιχνίδια επιβίωσης μεταξύ των εργαζομένων τύπου Survivor. Το «εναντίον όλων», σύνθημα της φασιστικής Χρυσής Αυγής, γίνεται τρόπος ζωής για χιλιάδες εργαζόμενους και άνεργους. Η κυβέρνηση, κλείνοντας στη φυλακή την ηγεσία ενός κόμματος – συμμορία που βγήκε από την ίδια μήτρα με αυτήν, γεννά ένα λογικό σφάλμα που διαπράττει ένα τμήμα που λαού: «Ο καταδιωκόμενος από τον εχθρό μου, εχθρός μου κι αυτός;».
Το συγκεκριμένο λογικό σφάλμα βασίζεται στο διάχυτο ανορθολογισμό και στον κοινωνικό κατακερματισμό. Η κυβέρνηση πλήττει τη συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας ενώ οι κατασταλτικοί μηχανισμοί και η ΧΑ στρέφονται άμεσα εναντίον μιας κοινωνικής πρωτοπορίας. Δεν έχουν όλοι εμπειρία από τον τρόπο δράσης της αστυνομίας και των συνεργών της. Για το τμήμα του λαού που δεν αναγνωρίζει σαν απειλή τη ΧΑ, δούλεψαν τα ΜΜΕ σε μια προηγούμενη φάση, όταν διαμόρφωναν ακροατήριο για τον εθνικιστικό – ακροδεξιό χώρο. Σε αυτό το ακροατήριο, που είναι σαφώς υπό την επιρροή του φασιστικού ρεύματος, η ΧΑ καταγράφεται σαν αντιμνημονιακή λαϊκή δύναμη.

Για ν’ αλλάξει αυτό πρέπει ν’ αλλάξει ο συσχετισμός δύναμης μέσα στο λαϊκό στρατόπεδο και απέναντι στην πολιτική εξουσία. Το καλοκαίρι του 2011 κάναμε το λάθος να υποτιμήσουμε τη διαπάλη που διεξάγεται μέσα στο λαό, θεωρώντας εξ ορισμού το αυθόρμητο ως προοδευτικό, ανατρεπτικό. Όμως η λαϊκή χειραφέτηση δεν είναι το μονόπρακτο ενός ξεσηκωμού που θα φέρει τα ελικόπτερα ούτε μιας εκλογικής κινητοποίησης που θα βγάλει αντιμνημονιακή κυβέρνηση. Περνάει μέσα από τον εκδημοκρατισμό της οργής, που θέλει ενωμένο και οργανωμένο το λαό σε κατεύθυνση δημοκρατική και αντικαπιταλιστική. Οι δυνάμεις της Αριστεράς καλούνται να πρωτοστατήσουν στην οργάνωση του λαού απέναντι στη βία κυβέρνησης – παρακράτους και απέναντι στη νέα επίθεση που ετοιμάζει ο συνασπισμός εξουσίας. Καιρός να ξανασκεφτούμε πώς γίνεται αυτό. Καιρός να ξανασκεφτούμε το λαό.