Η ιστορία είναι φορές που δίνει την εντύπωση ότι εκδικείται. Ως
γνωστόν η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο και ενίοτε είναι
πολύ απολαυστικό. Με αφορμή το θάνατο της Μάργκαρετ Θάτσερ, η ιστοσελίδα
του BBC έθεσε στους αναγνώστες της το ερώτημα αν θα πρέπει η κηδεία της
να γίνει δημοσία δαπάνη.
Του Μάκη Γεωργιάδη
Η πλειονότητα των απαντήσεων στη δημοσκόπηση ήταν πως για έναν
άνθρωπο που έκανε τόσες ιδιωτικοποιήσεις, αυτό που του αξίζει είναι τα
έξοδα της κηδείας της θα πρέπει να τα αναλάβει η οικογένεια της. Το ίδιο
βράδυ στο Μάντσεστερ όπου διεξαγόταν το τοπικό ποδοσφαιρικό ντέρμπι
μεταξύ Γιουνάιτεντ και Σίτι, αλλά δεν υπήρξε η παραμικρή εκδήλωση
πένθους.
Ανεξαρτήτως των αισθημάτων των οπαδών δεν υπήρχε και καμία αντίδραση
από την ποδοσφαιρική λίγκα ή την ομοσπονδία. Όλα αυτά ίσως μοιάζουν
λεπτομέρειες για ένα πρόσωπο το οποίο ασχέτως νεκρούς. Από τη γνώμη που
έχει σχηματίσει ο καθένας γι’ αυτό, έχει αφήσει το δικό του αποτύπωμα
στην ιστορία. Το κοινωνικό χάσμα ωστόσο το οποίο η πολιτική της
δημιούργησε στη Βρετανία, αποτυπώνεται εξίσου ανάγλυφα και στις
αντιδράσεις των οπαδών των ποδοσφαιρικών συλλόγων του νησιού, οι οποίες
κάθε άλλο παρά ασύνδετες με το συνολικό κοινωνικό γίγνεσθαι είναι.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι οπαδοί της Λίβερπουλ σχεδόν
πανηγύριζαν για το θάνατο της «σιδηράς κυρίας». Γεγονός απολύτως
φυσιολογικό, αν αναλογιστεί κάνεις ότι μια ολόκληρη πόλη είχε
κατηγορηθεί από την Θάτσερ για την τραγωδία του γηπέδου Χίλσμπορο με
τους 96 νεκρούς. Τότε η Θάτσερ απέδωσε εξ ολοκλήρου το γεγονός στους
«μεθυσμένους οπαδούς» των κόκκινων. Πάνω από 20 χρόνια κράτησε η έρευνα
των ίδιων των οπαδών της Λίβερπουλ να αποδείξουν ότι τα τραγικά γεγονότα
της 15ης Απριλίου του 1989 στο γήπεδο Χίλσμπορο του Σέφιλντ, δεν ήταν
αποτέλεσμα μιας ανεξήγητης και τυφλής ομαδικής παράνοιας υπό την επήρεια
αλκοόλ, αλλά ένα κράμα ακαταλληλότητας του γηπέδου, αστυνομικής
ανικανότητας και εγκληματικών παραλείψεων. Τέτοιων που κόστισαν τη ζωή
96 ατόμων και τον τραυματισμό άλλων 776. Η έρευνα 29 χρόνων και η μελέτη
και αποκάλυψη 450.000 σελίδων εγγράφων κατέληξε σε πόρισμα το οποίο
απέδιδε τις ευθύνες στους πραγματικούς ενόχους και αποκάλυπτε τον
καιροσκοπισμό της Θάτσερ και το ρόλο του Τύπου στη συγκάλυψη των ευθυνών
των πρωταρχικών υπαιτίων της αστυνομίας, της ομοσπονδίας και των αρχών
του γηπέδου. Ήταν δε τόσο αποκαλυπτικά τα συμπεράσματα αυτού του
πορίσματος που οδήγησαν τον νυν πρωθυπουργό, και επίσης Συντηρητικό,
Ντέιβιντ Κάμερον να ζητήσει συγγνώμη από θύματα και οπαδούς.
Η πολιτική του νεοφιλελεύθερου οδοστρωτήρα που εγκαινίασε η Θάτσερ
ήδη από το 1979 και τσάκισε το κοινωνικό κράτος και τις μεγάλες απεργίες
όπως αυτή των ανθρακωρύχων δεν έχουν συγχωρεθεί στο συλλογικό
υποσυνείδητο. Παρά το γεγονός ότι αυτές οι πολιτικές συνεχίζονται
αδιάλειπτα από εργατικούς και συντηρητικούς στο πέρασμα των δεκαετιών
και παρά το γεγονός ότι η αγγλική εργατική τάξη δεν έχει αναδείξει νέα
πολιτικά υποκείμενα αντίστασης, η αντίδραση της είναι εμφανής ακόμη και
μέσα από εκδηλώσεις μιας «ασέβειας» στο πρόσωπο ενός νεκρού. Μόνο που
αυτός ο νεκρός δεν ήταν οποιοδήποτε, αλλά αυτό το ιστορικό πρόσωπο που
κατέστρεψε εκατομμύρια ζωές στο όνομα του ιδεολογικού του δόγματος.
Αυτός ο χλευασμός προς τη Θάτσερ που διατρέχει τα γήπεδα και τις
τάξεις των οπαδών, κυρίως των «κόκκινων» εργατικών ομάδων στο νησί,
είναι και ο προφανής τρόπος αντίδρασης και απέχθειας απέναντι σε όλα όσα
συμβόλιζε η άλλοτε «σιδηρά κυρία» Αν αυτό δεν είναι αρκετό για μια
ριζική κοινωνική μεταβολή, είναι ίσως το πλέον δίκαιο και αυτό που άξιζε
στη Μάργκαρετ Θάτσερ. Η πλήρης περιφρόνηση και μια θέση στο καλάθι των
απορριμμάτων της ιστορίας. Ας την κλάψουν λοιππόν οι όμοιοι και οι
θαυμαστές της, στο νησί και απανταχού της γης, και οι οπαδοί ας
κρατήσουν την αξιοπρέπειά τους ψηλά. Έτσι όπως απέδειξαν ότι τους
αξίζει…
