Πηγή:http://www.efsyn.gr
Από μαύρες έως εφιαλτικές βλέπει τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή κρίση ο Πολ Κρούγκμαν, αν η Γερμανία δεν ανταποκριθεί στον ηγετικό της ρόλο στα οικονομικά δρώμενα της Γηραιάς Ηπείρου.Στο πλαίσιο ομιλίας που έδωσε προχθές σε εκδήλωση της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Εταιρειών και Eνώσεων –EFPIA– στις Βρυξέλλες, ο νομπελίστας οικονομολόγος υποστήριξε ότι η πορεία που ακολούθησε ως τώρα η Ε.Ε. προκειμένου να βγει από την κρίση δεν ήταν η καλύτερη δυνατή. Ισοδυναμεί, όπως είπε, με «τραγωδία» που οφείλεται σε «καλές προθέσεις».
Του Μπάμπη Μιχάλη
Ελλειψη τραπεζικής ένωσης
Ο Κρούγκμαν υποστήριξε ότι η έλλειψη
τραπεζικής και δημοσιονομικής ένωσης βύθισε την Ε.Ε. στην κρίση, που
ενδεχομένως να παραταθεί. Ανέφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τις
περιπτώσεις της Ισπανίας και της αμερικανικής Πολιτείας της Φλόριντα.
Και οι δύο βίωσαν νωρίτερα φούσκα στην αγορά ακινήτων τους, που έσκασε. Η
ύπαρξη δημοσιονομικής ένωσης μεταξύ των αμερικανικών Πολιτειών επέτρεψε
στη Φλόριντα να στηριχθεί στις αυτόματες πληρωμές της ομοσπονδιακής
κυβέρνησης και να χρηματοδοτήσει το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και
τα επιδόματα ανεργίας χωρίς να επιβαρύνει τον πολιτειακό προϋπολογισμό. Η
Φλόριντα ενισχύθηκε από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ με ποσό ίσο
με το 5% του αμερικανικού ΑΕΠ και σήμερα εμφανίζει ποσοστό ανεργίας κάτω
από τον εθνικό μέσο όρο (κυρίως λόγω της εσωτερικής μετανάστευσης των
εργαζομένων).
Αντίθετα η Ισπανία -που συναγωνίζεται σε
ρεκόρ ανεργίας σήμερα την Ελλάδα- δεν είχε την ίδια τύχη, πρόσβαση
δηλαδή σε ανάλογες αυτόματες πληρωμές, με αποτέλεσμα να στηριχθεί σχεδόν
αποκλειστικά στον δανεισμό.
O Αμερικανός οικονομολόγος εκτιμά ότι η τρέχουσα κρίση στην Ε.Ε. θα οδηγήσει πιθανότατα σε ένα από 4 παρακάτω σενάρια:
Α. Η Γερμανία θα
αναλάβει τον ρόλο που κατέχει ως η «ατμομηχανή» της ευρωπαϊκής
οικονομίας. Σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μεγάλα κράτη της Ε.Ε. και τη
βοήθεια πολιτικών νομισματικής επέκτασης και άπλετης ρευστότητας από
μέρους της ΕΚΤ θα αναλάβει να προωθήσει μέτρα αναθέρμανσης του
πληθωρισμού. Ο στόχος, προφανής. Οι υψηλότερες τιμές θα οδηγήσουν σε
επανέναρξη επενδύσεων από τις επιχειρήσεις, προσλήψεις, αύξηση της
απασχόλησης και των εισοδημάτων, τόνωση της κατανάλωσης και της ζήτησης
και τελικά βελτίωση της οικονομικής ανάπτυξης. Στο πλαίσιο ενός τέτοιου
σεναρίου, ο Κρούγκμαν τάσσεται κάθετα υπέρ της αύξησης του κόστους
εργασίας στη Γερμανία -που θα οδηγήσει σε αύξηση της κατανάλωσης εκεί
και σε παράπλευρες θετικές επιπτώσεις για τις οικονομίες των εταίρων
της- αντί της εφαρμοζόμενης μείωσής του στην Ισπανία. Ο κεϊνσιανός
οικονομολόγος εκτιμά ότι το σενάριο αυτό θα είναι το καλύτερο δυνατό για
την Ε.Ε. Θεωρεί όμως ότι δεν πρόκειται να ενεργοποιηθεί παρά μόνον όταν
η Ε.Ε. φτάσει στο χείλος του γκρεμού.
Β. Η Ε.Ε. θα συνεχίσει
την πολιτική της «εσωτερικής υποτίμησης», που εφαρμόζεται σήμερα στις
υπερχρεωμένες χώρες του Νότου με τη μορφή των δρακόντειων περικοπών και
της σκληρής λιτότητας. Πολιτική η οποία εξαθλιώνει συνεχώς τον κόσμο της
εργασίας εκεί και αποτυγχάνει για την ώρα ως προς τους στόχους της.
Δηλαδή την πτώση των τιμών –που δεν πέφτουν– και τη βελτίωση της
ανταγωνιστικότητας. Ο Κρούγκμαν εκτιμά ότι σε μια τέτοια περίπτωση η ΕΚΤ
θα συνεχίσει να αποτελεί κομβικό παράγοντα. Θα συνεχίσει να
διαχειρίζεται την κρίση με την πολιτική της και «σιγά σιγά τα πράγματα
θα καλυτερέψουν». Το σενάριο αυτό οδηγεί όμως, όπως λέει, σε «μέτριο
πληθωρισμό τη Γερμανία», ενώ «επιφέρει μικρή πτώση του κόστους εργασίας
στην Ισπανία».
Γ. Το τρίτο σενάριο
είναι μάλλον εφιαλτικό, αφού παραπέμπει σε άλλες εποχές, προβλέποντας τη
ριζοσπαστικοποίηση της πολιτικής ελίτ στην Ευρώπη. Ο Κρούγκμαν
προειδοποιεί ότι το ενδεχόμενο αποτυχίας εξόδου από την κρίση ενισχύει
τις ακραίες πολιτικές δυνάμεις. Επισημαίνει ακόμη ότι αν η Ε.Ε. δεν
μεταβάλει τη σημερινή πολιτική (της αυστηρής λιτότητας) τότε η πιο
πιθανή εξέλιξη θα είναι η ριζοσπαστικοποίηση των ευρωπαϊκών πολιτικών
δυνάμεων.
Δ. Το χρηματοπιστωτικό
σύστημα της Ε.Ε. δέχεται υπέρμετρη πίεση σε πανικό και μαζική φυγή
κεφαλαίων. Η Κύπρος, όπως λέει, θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα
αυτού του σεναρίου αν δεν είχαν επιβληθεί έλεγχοι στις ροές κεφαλαίων.
Μόνη λύση σε μια τέτοια περίπτωση ο Κρούγκμαν θεωρεί ένα δάνειο 1 τρισ.
ευρώ από την ΕΚΤ σε ευρωπαϊκή κλίμακα.
……………………………………….
