Λεωνίδας Βατικιώτης, "Πριν" 28 Ιουλίου 2013
Νέος γύρος εξαθλίωσης με μαζικούς πλειστηριασμούς σπιτιών και εξώσεις
Νέος κύκλος αίματος ανοίγει από Σεπτέμβρη για τους εργαζόμενους και
τα μεσαία στρώματα στην Ελλάδα. Βασικό χαρακτηριστικό της νέας επίθεσης,
που θα επιδεινώσει απότομα τους όρους ζωής και την κοινωνική τους θέση,
θα είναι η βίαιη αρπαγή της ιδιωτικής τους περιουσίας. Μέχρι στιγμής τα
τεράστια νέα βάρη που έχει προκαλέσει η συνέχιση της εξυπηρέτησης του
δημόσιου χρέους και η εκτίναξή του τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει
αναμφισβήτητα να επιδεινώσει την εισοδηματική κατάσταση της πλειοψηφίας
όπως μαρτυρούν δια γυμνού οφθαλμού πολλά στοιχεία.
Μένοντας στα πιο πρόσφατα ξεχωρίζουμε τα συμπεράσματα που προκύπτουν
από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων βάσει των οποίων το δηλωθέν
εισόδημα μισθωτών και συνταξιούχων το 2012 μειώθηκε κατά 18,3% ως προς
το 2011 ενώ την ίδια στιγμή η φορολογική τους επιβάρυνση αυξήθηκε κατά
52%. Η επιδείνωση της θέσης της εργατικής τάξης υπογραμμίζεται κι από τα
στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας βάσει των οποίων κατά το πρώτο
τρίμηνο του 2013 το διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε κατά 6,2% (σε σχέση με
το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους) λόγω της πτώσης των
αποδοχών των εργαζομένων, που μειώθηκαν κατά 11,1% και της πτώσης των
κοινωνικών παροχών, κατά 11,7%. Η συρρίκνωση των κοινωνικών παροχών, που
από Σεπτέμβρη θα γνωρίσει νέες δόξες, επισημαίνεται κι από έκθεση του
ΟΟΣΑ όπου αναφέρεται ότι την τελευταία 5ετία η Ελλάδα είναι πρωταθλητής
(σε σχέση με άλλες χώρες του ΟΟΣΑ) στη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους
καθώς οι κοινωνικές παροχές μειώθηκαν από 24% του ΑΕΠ το 2009 στο 22%
το 2013.
Παρότι ωστόσο οι κοινωνικές παροχές μειώθηκαν, τα φορολογικά βάρη
εκτοξεύθηκαν, η ανεργία εκτινάχθηκε στα ύψη και οι μισθοί
καταβαραθρώθηκαν (42% συρρίκνωση μισθών στις μικρές επιχειρήσεις
καταγράφει η εξαμηνιαία έκθεση οικονομικής συγκυρίας της Εθνικής
Τράπεζας), η ιδιωτική περιουσία των Ελλήνων παρέμεινε κατά βάση άθικτη.
Εξαίρεση σίγουρα αποτελεί το μικρό εμπόριο, όπου ο τζίρος με βάση την
ίδια έκθεση της Εθνικής μειώθηκε σωρευτικά κατά 50% τα τελευταία χρόνια,
οδηγώντας στο κλείσιμο χιλιάδων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, προς
όφελος φυσικά των μεγάλων και δη των πολυεθνικών. Το ποσοστό
ιδιοκατοίκησης ωστόσο, που εξακολουθεί να είναι από τα μεγαλύτερα στην
Ευρώπη ξεπερνώντας το 80%, έμεινε άθικτο όπως και η κατοχή γης στην
ύπαιθρο, σε βάρος της κινητής περιουσίας (πχ καταθέσεις) που θυσιάστηκε,
λειτουργώντας σαν απορροφητήρας κραδασμών, στο βωμό διατήρησης της
ακίνητης περιουσίας. Έτσι η κατανομή της ακίνητης περιουσίας εξακολουθεί
ακόμη και σήμερα να είναι περισσότερο «δημοκρατική», διατηρώντας τα
γνωρίσματα που είχε πριν την λυσσαλέα επίθεση του κεφαλαίου όπως
ξεδιπλώθηκε την τελευταία 4ετία. Αυτό ακριβώς είναι που θα αλλάξει
απότομα τους επόμενους μήνες. Η ιδιωτική περιουσία θα βρεθεί στο κέντρο
μιας συνδυασμένης επίθεσης του κράτους και του ιδιωτικού κεφαλαίου. Το
ελληνικό δημόσιο, αρωγός και εγγυητής κατά το παρελθόν του κάθε
«νοικοκύρη», θα μετατραπεί σε εκτελεστή της ιδιωτικής περιουσίας
δίνοντας αρχικά το πράσινο φως στις εφορίες για να προχωρούν σε
συντηρητικές κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων προσώπων με φορολογικές
εκκρεμότητες, για ποσά που υπερβαίνουν ακόμη και τα 1.000 ευρώ.
Πρόκειται για δυνατότητα που κατοχυρώθηκε με κάθε επισημότητα στο άρθρο
46 του φορολογικού νόμου που ψηφίσθηκε την Πέμπτη. Οι διευκρινίσεις του
υφυπουργού Οικονομικών Γ. Μαυραγάνη ότι δεν πρόκειται να θιχτεί «η
πλατιά μάζα» των φορολογουμένων ακόμη κι η επαναδιατύπωση του επίμαχου
άρθρου δεν πείθουν για τις αγαθές προθέσεις της κυβέρνησης Σαμαρά που
λειτουργεί σαν άβουλο όργανο των πιστωτών.
Στο στόχαστρο κυβέρνησης και τραπεζών μπαίνει η ιδιωτική κατοικία
Το κράτος θα σημάνει την λήξη μιας ολόκληρης περιόδου κατά την οποία
οι κοινωνικές συμμαχίες του κεφαλαίου στηρίχθηκαν στην «κοινωνικοποίηση»
της ιδιοκτησίας και δη της κατοικίας μέσω επίσης της μη ανανέωσης της
προστασίας που εξακολουθεί να χαίρει η πρώτη κατοικία με το νόμο Κατσέλη
για μετά τις 31.12.2013. Να θυμίσουμε ότι η Τρόικα από πέρυσι πίεζε για
να αρχίσουν οι κατασχέσεις κατοικιών. Όμως, όχι μόνο το 2012 αλλά ακόμη
και το πρώτο εξάμηνο του 2013 οι κατασχέσεις μπορούσαν να περιμένουν
λόγω του ότι δεν είχε ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Πλέον όμως ο τραπεζικός χάρτης ξανασχεδιάστηκε, στο συντριπτικά
μεγαλύτερο μέρος του. Η ολοκλήρωση των ελέγχων της Blackrock στις
ελληνικές τράπεζες στο επόμενο δίμηνο το μόνο που θα βγάλει μετά
βεβαιότητας είναι σοβαρή πίεση για να τελειώνουν πια με τα μη
εξυπηρετούμενα δάνεια, η αξία των οποίων ανέρχεται σε 57 δισ. ευρώ.
Αυξάνουν μάλιστα με ραγδαία ταχύτητα. Από 14,7% του συνόλου τον
Σεπτέμβριο του 2011 (με τα μη εξυπηρετούμενα στα καταναλωτικά να φτάνουν
το 26,4%, στα επιχειρηματικά το 13% και στα στεγαστικά το 14%), έφτασαν
το 21,4% τον Ιούνιο του 2012 (35,7% στα καταναλωτικά, 19,6%
επιχειρηματικά και 19,9% στεγαστικά) και 27,8% τον Μάρτιο του 2013
(42,4% καταναλωτικά, 22,9% επιχειρηματικά και 27,5% στεγαστικά). Η
συνέχεια μάλιστα αναμένεται εξ ίσου δραματική, λόγω του ότι οι
τραπεζικές καταθέσεις έχουν εξαντληθεί και κάθε λογής αποθέματα έχουν
τελειώσει, ενώ η ανεργία αυξάνεται.
Εντελώς, μα εντελώς …τυχαία σε αυτή την συγκυρία έκαναν την εμφάνισή
τους στην Αθήνα κεφάλαια – γύπες (distress funds) που εξειδικεύονται
στην αγορά «κόκκινων δανείων» από τις τράπεζες, τα οποία θα αγοράσουν μη
εξυπηρετούμενα δάνεια στο 50% ακόμη και στο 20% της αρχικής τους αξίας,
ελαφρύνοντας τους ισολογισμούς των τραπεζών. Το νέο τους …απόκτημα
πιθανότατα θα καταλήξει στις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες διαχείρισης
ακίνητης περιουσίας (πχ Remax) που τότε θα υποβάλουν μια πολύ, πολύ
…συμφέρουσα πρόταση σε καθέναν από τους 300.000 δανειολήπτες που
καθυστερούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους: Να υπογράψουν μια συμφωνία
πώλησης και επαναμίσθωσης (sale and lease back). «Τόσες χιλιάδες
επιχειρήσεις που το κάνουν συστηματικά τα τελευταία χρόνια δεν ξέρουν;»
θα είναι το συντριπτικό τους επιχείρημα… Έτσι, το σπίτι θα περάσει στους
μεγάλους ιδιοκτήτες και διαχειριστές ακίνητης περιουσίας κι ο
δανειολήπτης θα έχει μετατραπεί σε νοικάρη, πληρώνοντας όμως ένα μίσθωμα
σημαντικά υψηλότερο αυτού που επικρατεί στην αγορά. Κι αν αδυνατεί τότε
…έξωση και πλειστηριασμός!
Το σχέδιο της κυβέρνησης θα αλλάξει άρδην τις κοινωνικές ισορροπίες
στην Ελλάδα. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι θα δημιουργήσει δεκάδες
χιλιάδες άστεγους και απόγνωση σε χιλιάδες οικογένειες φτωχών και
ανέργων. Αν το επιτρέψουμε φυσικά…