Ανορθόραφα μεζεδάκια

πηγή, ιστολόγιο Νίκου Σαραντάκου

Ναι, καλά διαβάσατε, ανορθόραφα. Ναι, κάτι λείπει, ένα γράμμα: ανορθόγραφα θα περίμενε κανείς. Επίτηδες το έκανα, για να ρωτήσω: θα χαρακτηρίζατε ανορθογραφία να γράψει κανείς “ανορθόραφα”; Μάλλον όχι, θα το θεωρούσατε λάθος πληκτρολόγησης, ενώ ανορθογραφία θα θεωρούσατε, ξερωγώ, τα “ανορθώγραφα” μεζεδάκια.

Ο λόγος της… ανορθοραφίας θα γίνει φανερός όταν φτάσουμε στο τελευταίο πιάτο της σημερινής σαββατιάτικης ποικιλίας μας, αλλά η μεγαλύτερη ανορθογραφία, που δεν καταπίνεται με τίποτα, είναι αυτή εδώ η αισχρή φωτογραφία αριστερά, όπου η κ. Ντόρα Μπακογιάννη εμφανίζεται να χαριεντίζεται με τον τρ. Ηλία Παναγιώταρο, βουλευτή της Χρυσής Αβγής. Ακόμα χειρότερη, ίσως, είναι η εξήγηση την οποία έδωσε (όπως δημοσιεύτηκε) η επιφανής φιλελεύθερη πολιτικός: «Εμένα η Χρυσή Αυγή μου φέρεται με το “σεις και με το σας” … Διατηρούν φιλικές σχέσεις μαζί μου, όταν μου μιλούν έχουν μια ευγένεια απέναντί μου. Τι θέλετε δηλαδή, να παίζω ξύλο; Εγώ ομιλώ με όλους στη Βουλή».

Αλήθεια, άλλη διαβάθμιση δεν υπάρχει ανάμεσα στο ξύλο και στα σαλιαρίσματα; Ή θα δέρνουμε ή θα χαϊδευόμαστε; Χάθηκε η απόλυτη τυπικότητα; Η δύσκολα κρυμμένη ψυχρή περιφρόνηση; Η αξιοπρέπεια; Και βέβαια δεν είναι μόνο ο κ. “γαμημένες αλβανικές κωλοτρυπίδες” που φέρεται με το γάντι στην κ. Μπακογιάννη, είναι ολόκληρο το νεοναζιστικό κόμμα -θα θυμάστε το χειροφίλημα του αρχηγού του. Ντροπή.

* Πολλαπλό μεζεδάκι που ψαρεύτηκε πάνω από μία φορά το επόμενο, ουσιαστικά το πρώτο της πιατέλας. Υπέρτιτλος σε άρθρο στο in.gr: Με διαδικασίες κατ’ επείγοντως. Σχιζολεξία μαζί και ωμεγολαγνεία σε έναν σπάνιο συνδυασμό. Το είχαμε επισημάνει εδώ σε σχόλιο, μου το έστειλε κι ένας φίλος σε ηλεμήνυμα. Σαν του μήνυσα πως έρχεται δεύτερος, ο φίλος, που είναι και μαντιναδολόγος, απάντησε ως εξής:

Μεζέ εψάρεψες οψές, κι εγώ τον δευτερώνω
κοντώ δεν έχουν διορθωτή, δεν νιώθουν γλώσσας πόνο;!

Ίσως έχω κι εγώ λαγνεία του ωμέγα, γιατί έγραψα “κοντώ” -για να ξεχωρίζει από τον “κοντό” δηλ. τον όχι ψηλό. Πρόκειται για ένα περίεργο κρητικό μόριο που σημαίνει “άραγε, τάχα”, το έχουμε ξανασυζητήσει.

* Μην χρησιμοποιείτε ασυνήθιστους τίτλους χωρίς να ενημερώνετε. Ένας παλιός γνωστός έστειλε ένα άρθρο στο Protagon, με τίτλο People had the power, λογοπαίγνιο πάνω στο πασίγνωστο τραγούδι. Αμ δε! Του το διόρθωσαν, όπως βλέπετε, στο “σωστό” People have the power.

* Και το επόμενο μεζεδάκι μας, τρίτο στη σειρά, σε τίτλο εντοπίζεται. Από το theinsider.gr: Υιός Ψυχάρη εναντίον πατήρ Ψυχάρη!

* Και ένα μεζεδάκι σε τίτλο όχι άρθρου αλλά εφημερίδας, αν και με την Ελεύθερη Ώρα και τη λεξαριθμική εμμονή της θα μπορούσαμε να έχουμε κάθε βδομάδα κάποιο ανάλογο θέμα.

Δολοφονία λοιπόν ήταν η πτώση του Σινούκ που μετέφερε τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας, και αυτό το “λέει ξεκάθαρα η αλάθητη και σοφή Ελληνική Γλώσσα”, η οποία χρησιμοποιείται ιατροδικαστικά.

Αφού η φράση “Πτώσις του ελικοπτέρου Σινούκ” έχει λεξάριθμο 4200, όσο και η φράση “Η δολοφονία του Πατριάρχου Πέτρου”… αβίαστα προκύπτει ότι η πτώση ήταν δολοφονία! Τώρα, αν με ρωτήσετε γιατί η μία φράση έχει άρθρο και η άλλη όχι, θα σας απαντήσω πως δεν ξέρω. Ούτε ξέρω γιατί πρέπει να είναι πρωτοσέλιδο το 2013 κάτι που συνέβη το 2004.

* Το επόμενο μεζεδάκι δεν είναι στον τίτλο (νισάφι πια) αλλά ένα κλικ παρακάτω, στην πρώτη πρόταση του άρθρου: Υπεραμύνεται τις, όπως τις χαρακτηρίζει, «μεγάλες επιλογές» που έχει κάνει ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου…

Όχι, αγαπητοί. Ή “υπερασπίζεται τις επιλογές του” (προτιμότερο) ή “υπεραμύνεται των επιλογών του” -που, με τη μπελαλίδικη διατύπωση που διαλέξατε θα έδινε ένα κουβάρι, αλλά λύση δεν είναι η αιτιατική, είναι η αλλαγή του ρήματος.

* Άρχισε να “εκπέμπει” “πρόγραμμα” η “νέα” “δημόσια” “τηλεόραση”, ξεκινώντας, ίσως συμβολικά, με την ταινία “Η κυρία δήμαρχος” με τη Γεωργία Βασιλειάδου. Στην αρχή εμφανίστηκε στην επάνω αριστερή γωνία το λογότυπο ΕΔΤ, αλλά μετά το Ε έφυγε και έμεινε το ΔΤ. Ο σκηνοθέτης της ταινίας, ο αειθαλής Ροβήρος Μανθούλης, έκανε αγωγή για αποζημίωση την οποία, δείχνοντας πως δεν έχει χάσει το χιούμορ του, την υπογράφει “Δοβήδος Μανθούλης”!

* Και πάμε στην ανορθοραφία. Τις προάλλες, ένας συντηρητικός Βρετανός βουλευτής ονόματι Andrew Selous έγραψε στο Τουίτερ ότι υποστηρίζει τη διακοπή της καταβολής προνοιακών επιδομάτων αν οι δικαιούχοι δεν ξέρουν αγγλικά. Έγραψε λοιπόν Strongly support the loss of benefits unless claimants lean English, και βέβαια ακολούθησε καταιγισμός κοροϊδευτικών τιτιβισμάτων που ειρωνεύονταν το λάθος του, καθώς του ξέφυγε το r. Καλά του έκαναν και τον δούλευαν, αλλά αν θέλουμε να είμαστε ακριβολόγοι δεν πρόκειται για ανορθογραφία, όπως θα ήταν αν, ξερωγώ, έγραφε lern ή όπως είχαμε δει σε ένα χρυσαβγίτικο (avant le mot) πανό, ότι “Έλληνας γενιέσαι“.

Πριν προχωρήσουμε, πώς θα τον μεταγράφατε τον αξιότιμο κύριο Selous στα ελληνικά; Τώρα που έγινε η θάλασσα γιαούρτι είναι εύκολο να γκουγκλίσουμε και να δούμε ότι το όνομά του είναι ιδιαίτερη περίπτωση, κι αν κατάλαβα καλά το τελικό s δεν προφέρεται, κάπως σαν Σλου ή Σελού ακούγεται. Όμως, επειδή δεν είναι και κανένα διάσημο πρόσωπο να αξίζει συνέδριο για χάρη του, το όχι ακριβές Σέλους έχει θαρρώ το ακαταμάχητο πλεονέκτημα της απλότητας. Αν τώρα γίνει μεγάλος και τρανός, το ξαναβλέπουμε.

* Σέλους τον γράφει τον Selous και η κ. Λαμπρινή Κουζέλη στο Βήμα, και με αφορμή το θέμα αυτό αναπτύσσει στο άρθρο της γενικά το ερώτημα αν “χρειάζεται η ορθογραφία” και τις συχνές ανορθογραφίες στο Διαδίκτυο. Δεν συμφωνώ με το άρθρο της -θα μπορούσα να το αναπτύξω σε ιδιαίτερο κομμάτι, αλλά τελικά το παρουσιάζω εδώ.

Καταρχάς, το τιτίβισμα του Σέλους, όπως ήδη είπα, το βρίσκω περίεργο να χαρακτηρίζεται ανορθόγραφο.

Δεύτερον, ο λόγος που ξεσηκώθηκε τέτοιο κύμα χλευασμού κατά του Σέλους ήταν ότι, κατά σατανική σύμπτωση, το λάθος έγινε σε τιτίβισμα που έψεγε κάποιους για τη λειψή γνώση των αγγλικών -και τους καταδίκαζε σε διακοπή επιδομάτων αν δεν μάθουν αγγλικά. Το οξύμωρο που δημιουργείται όταν βλέπουμε τον δάσκαλο που διδάσκει να κάνει λάθος ο ίδιος (έστω κι αν ξέρουμε πως το λάθος δεν δείχνει κακή γνώση της γλώσσας) είναι, πράγματι, ακαταμάχητο. Θέλω να πω, το γεγονός ότι έκραξαν τον Σέλους δεν οφείλεται στο ότι έχουν περί πολλού την ορθογραφία τους. Στοιχηματίζω ότι αν το ίδιο λάθος γινόταν σε ένα ανώδυνο τιτίβισμα θα περνούσε απαρατήρητο.

Τρίτον, το συμπέρασμα ότι η ορθογραφία δεν μας ενδιαφέρει διαψεύδεται όχι μόνο από τα 57 σχόλια που έχουν γίνει από αναγνώστες στο άρθρο της κ. Κουζέλη, αλλά και από τα πρωτόγνωρα πάθη που ξεσήκωσε παλιότερα η ορθογραφία της λέξης “ορθοπ*δικός” ή από τον πόλεμο των αβγών, που μαίνεται εδώ και πολλές δεκαετίες -για να μην πω για τη Φωνηεντιάδα.

Τέταρτον, ενώ η κ. Κουζέλη παραθέτει τις πολύ εμπεριστατωμένες και ψύχραιμες απόψεις του γλωσσολόγου Γιώργου Παπαναστασίου, με τον επίλογό της σχεδόν αρνείται τις απόψεις του.

Ίσως γι’ αυτό, ενόχλησε τον Δαίμονα, ο οποίος αποφάσισε να την εκδικηθεί. Το άρθρο της τελειώνει ως εξής:

«Κάθε φορά που βλέπω ένα τυπογραφικό λάθος», έγραφε ο Γκαίτε διατυπώνοντας θαυμάσια πώς αισθάνεται κανείς διαβάζοντας μια ανορθόγραφη λέξη, «αναρωτιέμαι αν έχει εφευρευθεί κάτι καινούριο».

Βλέπετε, ο Δαίμονας δεν κοιμάται ποτέ -και όποτε δει κάποιον να επιπλήττει άλλους για ορθογραφικά ή τυπογραφικά λάθη και να το παίζει λαθοθήρας και γλωσσοδιορθωτής, τσαφ! του φορτώνει το λαθάκι -κι έτσι εξηγείται το lean του Σέλους και η εφεύρευση της κ. Κουζέλη.

ΥΓ

Και επί του πιεστηρίου, που λένε, ένα (μεγάλο) μαργαριτάρι από κάποια έκδοση του ελληνικού National Geographic, ίσως το περιοδικο, ίσως κάποιον τουριστικό οδηγό του Παρισιού που μου το έστειλε μια φίλη.

Aν το μεγεθύνετε, θα δείτε πως η λεζάντα γράφει: “Στο Παρίσι η γέφυρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο Σηκουάνα είναι ίσως η ωραιότερη στον ποταμό”.

Αμ δε!

Αλεξάνδρου ναι, αλλά όχι του Μεγάλου, όχι δηλαδή εκείνου που κατέκτησε το δικαίωμα να ονομάζεται Μέγας Αλέξανδρος.

Η γέφυρα άλλωστε στα γαλλικά λέγεται Pont Alexandre III και αυτό το “3″ δεν σημαίνει, ξερωγώ, πως είναι η τρίτη γέφυρα μ’ αυτό το όνομα (και οι άλλες δύο γκρεμιστήκαν), αλλά απλώς ότι είναι η γέφυρα που φτιάχτηκε στη μνήμη του τσάρου πασών των Ρωσιών Αλεξάνδρου Γ” !