Χρήστος Κάτσικας, εφημ. "Η Αυγή"
Αν "κρυφάκουγε" κανείς τις συζητήσεις που "ανοίγουν" οι γονείς των οποίων τα παιδιά συμμετέχουν στις Πανελλαδικές εξετάσεις, θα διαπίστωνε ότι όλες οι κουβέντες, χαραγμένες από αγωνία και απελπισία, φέρνουν στο προσκήνιο τη "γραμματική" και το "συντακτικό" ενός αισθήματος πρωτοφανούς αβεβαιότητας και ανασφάλειας σχετικά με το εκπαιδευτικό και επαγγελματικό τους μέλλον.
Η ταυτότητα των συζητήσεων μαζί με την έκταση και την ένταση που τις χαρακτηρίζουν σταδιοδρομούν, βεβαίως, στην "πίστα" της ολοκληρωτικής ανεργίας των πτυχιούχων, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει μετατρέψει τα "Ηλύσια Πεδία" των ΑΕΙ σε κήπο της Εδέμ μετά το δάγκωμα του μήλου από την Εύα.
Πράγματι, εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά με ιδιαίτερη ένταση στα χρόνια των Μνημονίων, που η "περίοδος μέλιτος" πτυχίου - αγοράς εργασίας έγινε στάχτη, το πανεπιστήμιο παρουσιάζεται στα μάτια των οικογενειών που "επένδυσαν" στις σπουδές των γόνων τους ως αγνώμων οφειλέτης, ο οποίος δεν αποδίδει ούτε τους "τόκους" ούτε το "επενδυμένο κεφάλαιο", καθώς τα διαπιστευτήριά του, όταν δεν παίρνουν πιστοποιητικό εγκυρότητας από το αόρατο χέρι της αγοράς εργασίας, δεν έχουν καμιά "ανταλλακτική" αξία.

Την ίδια ώρα, όλα φαίνεται να ισορροπούν σε τεντωμένο σχοινί. Ωστόσο είναι σίγουρο ότι η ακινησία με κάποια μικρή ή μεγάλη αφορμή μπορεί να γίνει κίνηση. Κάτω από την κοινωνική άσφαλτο υπάρχει μια θάλασσα στεριάς. Είναι φανερό ότι υπάρχει εύφλεκτο υλικό, που προς το παρόν μπλοκάρεται από τον φόβο και το αδιέξοδο με τα οποία έχει ψεκαστεί η κοινωνία μέσα από πρωτοφανή μπαράζ των τεχνικών της επικοινωνίας, των διανοούμενων της αυλής και της οθόνης, αυτής της γνωστής διασταύρωσης τιτλούχων, εμπορευματούχων και μηχανορράφων. Όσο, όμως, μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού πυκνώνουν τις ουρές αυτών που δεν έχουν πλέον τίποτε να χάσουν, τόσο θα πλησιάζει το σπίρτο στα αραδιασμένα ξερόκλαδα. Και τα πρώτα ξερόκλαδα είναι η νεολαία. Η φοιτητική, η μαθητική, η άνεργη και αυτή του 500άρικου τον μήνα. Είναι η «εξαπατημένη γενιά», με τα λόγια του Pierre Bourdieu.
Έχει συσσωρευτεί τέτοιο αδιέξοδο στη νεολαία που το παραμικρό μπορεί να λειτουργήσει σαν αναμμένο σπίρτο σε μια μεγάλης έκτασης και «έτοιμη από καιρό» πυριτιδαποθήκη. Οι νέοι βλέπουν σε ποια κατάσταση βρίσκεται η γενιά που γαλουχήθηκε με την ψευδαίσθηση ότι κυνηγώντας την ατομική λύση, τον βαθμό, το πτυχίο, το μεταπτυχιακό, θα έχει ανοιχτούς τους δρόμους της επαγγελματικής αποκατάστασης και της καριέρας και αντιλαμβάνονται τι τους έρχεται κατακέφαλα. Μυρίζουν ήδη τον αποκλεισμό και αισθάνονται ότι δεν μπορούν να οικοδομήσουν προσδοκία που να μην είναι συνδεδεμένη με ένα νήμα με τη ματαίωσή της. Βιώνουν ήδη ένα παρόν και ένα μέλλον που συντρίβεται ανάμεσα στις μυλόπετρες της ατομικής περιπλάνησης σε μια ακρωτηριασμένη εκπαίδευση και στην υπόσχεση μιας αυξανόμενης εργασιακής αβεβαιότητας έπειτα από αυτή.
Γελασμένοι όσοι πιστεύουν ότι έχουν κλείσει τις θύελλες μια για πάντα σε γυάλινα κλουβιά. Όσοι πιστεύουν και πολύ περισσότερο όσοι καραδοκούν να έχουν «αιώνια» μια νεολαία όπως το χιόνι στο βουνό να λιώνει για να αυξάνουν τις εμπορικές ιδέες τους.
Αυτή η νεολαία, στην οποία προτείνουν κάτι ανάμεσα σε ξεριζωμένο μέλλον και σε «μαύρη» μετανάστευση, θα διασαλεύσει την «τάξη», θα ανάψει φωτιές και θα επαναφέρει στο προσκήνιο την ζωντανή πολιτική και την αποτελεσματικότητά της και μαζί τον κόσμο των δραστήριων - δυσαρεστημένων, κάνοντας κομμάτια τα δεσμά των ψευδαισθήσεων και μαζί τους την ησυχία των δεσμοφυλάκων τους.
Και τότε όλες οι προβλέψεις για τις εξελίξεις θα είναι επισφαλείς. Τότε η ευχή της μιας πλευράς θα είναι να επικρατήσει ο Ταμερλάνος για να μπορούν να ξαναστήσουν μετά τη θύελλα τα νέα δεσμά. Της άλλης, ο μακαρίτης ο Κάρολος. Για να υπάρχει ανάσταση και να αποφευχθεί η παλινόρθωση και ο νοών νοείτω. Όμως εδώ αρχίζουν οι ευθύνες...