Συνεχίστηκαν
για τέταρτη νύχτα τα επεισόδια στο προάστιο Husby της ανατολικής
Στοκχόλμης, αλλά και επεκτάθηκαν σε άλλα προάστια της νότιας Στοκχόλμης,
όπου μένουν κατά πλειοψηφία μετανάστες (75%) και Σουηδοί των κατώτερων
λαϊκών στρωμάτων. Αφορμή στάθηκε η δολοφονία ενός 69χρονου μετανάστη την
προηγούμενη βδομάδα μέσα στο ίδιο του το σπίτι γιατί η αστυνομία τον
θεώρησε επικίνδυνο. Βέβαια, στη βάση αυτού του ξεσπάσματος δεν βρίσκεται
μόνο η αστυνομική βία ή απλά κάποια ρατσιστικά σχόλια.
Στη
Σουηδία, μια αναπτυγμένη καπιταλιστικά χώρα την οποία επαινούν κάθε
λογής αστοί οικονομολόγοι και πολιτικοί, μεγαλώνουν οι ταξικές
ανισότητες όλο και περισσότερο.
Στο
προάστιο Husby λοιπόν, όπως και σε πολλά άλλα προάστια της Στοκχόλμης
προωθείται η γκετοποίηση. Μόνο στο Husby τα τελευταία 5 χρόνια έχουν
κλείσει: Το ιατρικό κέντρο, το οδοντιατρικό κέντρο, το ταχυδρομείο, το
κέντρο μητέρας και παιδιού, το κέντρο νεολαίας, καθώς και τράπεζες,
εστιατόρια κ.ά. γιατί ακριβώς αυτές οι δραστηριότητες στο φτωχό προάστιο
δεν έβγαζαν επαρκή κέρδη ούτε για τους ιδιώτες ιδιοκτήτες τους ούτε για
το κράτος.
Την
ίδια ώρα μόνο το 50% των μαθητών του Husby τελειώνει το υποχρεωτικό
σχολείο με βαθμούς πάνω από τη βάση, ενώ το 40% της νεολαίας ηλικίας
20-25 ούτε σπουδάζει, ούτε δουλεύει. Όλα αυτά δημιουργούν μια εκρηκτική
κατάσταση πάνω στην οποία ήρθε και έδεσε το περιστατικό της δολοφονίας.
Αυτή
τη βδομάδα τα επεισόδια λαμβάνουν μέρος στο Husby. Πριν λίγο καιρό
γίνονταν στο προάστιο Rosengård της πόλης Μάλμο στη Νότια Σουηδία και
πριν από αυτό στο Hisings Backa. Το πρόβλημα δεν είναι ειδικό ή τοπικό.
Όσο οξύνονται οι ταξικές ανισότητες, θα υπάρχουν ολοένα και πιο συχνά
και τέτοια φαινόμενα.
Κάποια στοιχεία για τη σημερινή Σουηδία:
1) Η ανεργία στη νεολαία έχει αυξηθεί κατά 2,6% από πέρσι και έφτασε τον Απρίλη του 2013 στο 27,2% με τάσεις αύξησης,
2)
Το 14% του σουηδικού πληθυσμού έχει εισόδημα κάτω από το 60% του μέσου
εισοδήματος και βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας, στους
μετανάστες αυτό το ποσοστό φτάνει το 25%.
3) Μέσα σε μόλις ένα χρόνο η τιμή ενοικίασης διαμερίσματος έχει αυξηθεί κατά 100-130%.
4)
Οι απολύσεις έχουν εκτοξευθεί (το 2012 οι απολύσεις φτάσανε πάνω από
80.000 επίσημα) και αναμένεται ότι οι απολύσεις το 2013 θα είναι ακόμη
περισσότερες.
5)
Μόνο το 1/3 των ανέργων πληρεί τα κριτήρια και λαμβάνει επίδομα
ανεργίας από τον αντίστοιχο ΟΑΕΔ – ένα επίδομα ανεργίας που από πέρσι
έχει μειωθεί κατά 300 ευρώ και πλέον δεν φτάνει για να καλύψει ούτε τις
βασικές ανάγκες του ανέργου.
6)
Καταργήθηκε από πέρσι η διάταξη που έθετε απαγόρευση κερδών στον τομέα
της υγείας - πρόνοιας με την υπερψήφιση και των σοσιαλδημοκρατών, με
αποτέλεσμα τη μεγάλη μείωση των θέσεων εργασίας στον τομέα, ενώ οι
επιχειρηματικοί όμιλοι στους τομείς υγείας και παιδείας γιγαντώνονται με
γενίκευση των ιδιωτικοποιήσεων με ποσοστά μεριδίου των ιδιωτών στα
σχολεία 10,6%, στην πρόνοια 13% και στην υγεία 10,2%,
7) Η ηλικία συνταξιοδότησης από τα 65 χρόνια που ισχύει σήμερα, το επόμενο διάστημα συζητιέται να πάει στα 67 χρόνια κ.ά.
Συμπέρασμα:
Βλέπουμε πως σε μια χώρα που βρίσκεται εκτός ΟΝΕ, εκτός Μνημονίων και
εκτός του Ευρωπαϊκού «προβληματικού», όπως λένε, Νότου, ο λαός
αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα και από την κυβέρνηση υιοθετούνται μέτρα
στην ίδια κατεύθυνση με τις χώρες εκείνες που και στην ΟΝΕ είναι μέλη
και βρίσκονται υπό «καθεστώς Μνημονίου». Το πρόβλημα άρα δεν βρίσκεται
στη διαχείριση του καπιταλιστικού συστήματος – δηλαδή στο εάν ακολουθείς
μια «οικονομική πολιτική κοινωνικών μεταρρυθμίσεων» ή μια «πολιτική
περικοπών και λιτότητας». Το πρόβλημα βρίσκεται στο ίδιο το σύστημα –
στον καπιταλισμό, είτε ονομάζεται «σουηδικός καπιταλισμός» είτε
«ελληνικός καπιταλισμός». Όταν στόχος του ίδιου του συστήματος είναι η
όλο και μεγαλύτερη κερδοφορία του κεφαλαίου, είναι αντικειμενικά ζήτημα
χρόνου η εξαθλίωση της εργατικής τάξης.
Το
ερώτημα που τίθεται είναι ωστόσο το τι πρέπει να κάνει η εργατική τάξη
σε αυτήν την κατάσταση. Τα καμένα αυτοκίνητα και οι σπασμένες βιτρίνες
δεν απειλούν το σύστημα, ίσα - ίσα δίνουν μια βάση στους μηχανισμούς της
αστικής τάξης να επιβάλουν ακόμη περισσότερα μέτρα καταστολής απέναντι
στην εργατική τάξη. Στη Σουηδία, για παράδειγμα, βάσει των παραπάνω
γεγονότων έχει ανοίξει τώρα συζήτηση για σφαίρες καουτσούκ και
«νεροκάνονα» που θα χρησιμοποιούνται απέναντι σε συμμετέχοντες σε
διαμαρτυρίες διαδηλωτές, όπως και για τον περιορισμό της μετανάστευσης.
Ανάλογη συζήτηση έχει γίνει ήδη στη Βρετανία.
Στη
Σουηδία, όπως και στην Ελλάδα, σήμερα είναι ακόμα περισσότερο ανάγκη η
εργατική τάξη να κατανοήσει την τεράστια δύναμη που κρατάει στα χέρια
της, να αντιληφθεί τις δυνατότητες του συλλογικού, ταξικού αγώνα ως το
μόνο αγώνα που μπορεί να απαντήσει στην ταξική επίθεση που δέχεται από
την αστική τάξη και να μετατρέψει τέτοιου είδους ξεσπάσματα σε
οργανωμένο αγώνα για μια άλλη κοινωνία.
