Αναζητώντας την επαναστατική εμβάθυνση

του Δημήτρη Αργυρού

Το σύστημα ασθενεί βαρέως, μα θα μας πεθάνει για σωθεί και σε αυτό να μην έχουμε καμιά διαχειριστική, εθνοκεντρική ή ευρωκεντρική αυταπάτη. Η κρίση που ζούμε ξεκίνησε από την παραγωγή, από το κλείσιμο ενός κύκλου καπιταλιστικής ανάπτυξης, απόρροια της πτώσης του ποσοστού κέρδους.

Μια κρίση που δεν απαντήθηκε με την νέα τεχνολογία, την εξαγωγή κεφαλαίων σε χώρες εργατικής δουλοπαροικίας και τις περιπλανήσεις του στο χρηματιστηριακό «διάστημα», επιστρέφει δια του χρέους στην παραγωγή.

Μια κρίση που απαντιέται με την ολοκληρωτική επίθεση στην εργασία και στην εργατική τάξη, την καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων και στο τέλος το πόλεμο. Και δεν μιλάω τον πόλεμο δια των αντιπροσώπων, όπως τώρα στην Συρία, αλλά με ένα νέο παγκόσμιο πόλεμο. Σε αυτό το σημείο οι θέσεις για την συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχουν μεγάλο έλλειμμα.

Αποτελεί κοινό μυστικό πως θέλουν να τα πάρουν όλα πίσω και δυστυχώς σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, τους βγαίνει. Ύστερα από 3 χρόνια μνημονίων και ηττημένων εργατικών αγώνων, παρά την μαζικότητα τους, το μνημόνιο και η δικτατορία της ΕΕ-ΔΝΤ έχει καταφέρει να εφαρμόσει το πρόγραμμα τους.

Η εξέλιξη των εργατικών αγώνων, ιδιαίτερα των εργατικών αγώνων το τελευταίο χρόνο αποδεικνύει την στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου να επιτεθεί σε ένα συνολικό- ολοκληρωτικό βαθμό στην εργατική τάξη, στα λαϊκά στρώματα και στα δικαιώματα τους. Μετατρέποντας την κοινοβουλευτική δημοκρατία σε ένα αδειανό πουκάμισο.

Οικοδομώντας ένα βαθύ έκτακτο κράτος ανάγκης, που από την μια σέβεται τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες, από την άλλη βγάζει εκτός νόμου κάθε κινηματική διαδικασία που αμφισβητεί εμπράκτως τον πολιτικο και οικονομικό ολοκληρωτισμό του. Στηριζόμενο στα ΜΑΤ, στην δικαιοσύνη και στο φασιστικό παρακράτος. Με την δικτατορικό μονόλογο των ΜΜΕ που εξυπηρετούν απόλυτα τις επιδιώξεις των καπιταλιστικών κέντρων- συμφερόντων να παίζουν ένα καθοριστικό ρόλο στην επιβολή του καπιταλιστικού ολοκληρωτισμού.

Με αποτέλεσμα κάθε μεγάλη απεργία, όπως ήταν η απεργία των καθηγητών να αποκτά χαρακτήρα συνολικής αντιπαράθεσης που για να νικήσει χρειάζεται ένας ευρύτερος συνολικός εργατικός και κυρίως αγωνιστικός και ταξικός συντονισμός με συγκρουσιακά χαρακτηριστικά.

Και όσο ωραίο είναι λες πως αυθόρμητα η εργατική τάξη θα βρει το δρόμο της για την ταξική της αυτοσυνειδησία, άλλο τόσο ουτοπία είναι να το πιστεύεις. Ιδιαίτερα στην εποχή που η καθολικότητα της αλλοτρίωσης/αποξένωσης έχει επιβάλει μια ψευδοκοινότητα αλλοτριωμένων ατομικοτήτων. Προσοχή δεν απορρίπτω την ατομικότητα που απορρέει από μια αυτοσυνείδητη καθολικότητα των ελεύθερων συνειδητοποιημένων παραγωγών.

Κατά συνέπεια μέσα σε αυτό τον ολοκληρωτικό πλέγμα της κυριαρχίας του εμπορεύματος που η ατομικότητα νιώθει απροστάτευτη και μόνη, ιδιαίτερα αν είναι άνεργος, η λενινιστική ρήση «η συνείδηση μπαίνει από τα έξω», αποκτά μια άλλη αξία και σημασία. Που αγκαλιάζει το συνολικό κοινωνικό είναι και γίγνεσθαι, και δεν μένει μόνο στους οικονομικούς παράγοντες και δομές. Ταυτόχρονα πρέπει να αναγνωρίσουμε πως τίποτε δεν υπάρχει έξω από αυτό το ωκεανό του ολοκληρωτισμού του κεφαλαίου, άρα μόνο μια δύναμη καθολικής επαναστατικής ανατροπής μπορεί να σπάσει, μπορεί να διαλύσει το καπιταλιστικό ολοκληρωτικό περίβλημα.

Με αυτή την έννοια η διαλεκτική της αρνητικότητας, η διαλεκτική της καταστροφής αυτού του άκαρδου κόσμου, που στα λόγια του Μπακούνιν μεταμορφώθηκαν σε χαρά δημιουργική, αποκτά ένα βαθύ ανατρεπτικό νόημα.

Απαιτείται με όλα λόγια ένα πολύμορφο και πολυεπίπεδο ανατρεπτικό-επαναστατικό αντικαπιταλιστικό μπλοκ δυνάμεων και όχι απλώς ένα ενιαίο εργατικό μέτωπο ή μια γενικόλογη αριστερή ενότητα.

Ο λόγος συγκεκριμένος: Αν δούμε τη στάση της αριστεράς, της κοινοβουλευτικής αριστεράς, στην περίπτωση της απεργία των καθηγητών. Οι απεργοί καθηγητές έζησαν ένα απίστευτο άδειασμα, μια ανοικτή προβοκάτσια, μια ολοφάνερη προδοσία από την κοινοβουλευτική αριστερά και τις συνδικαλιστικές τους ηγεσίες.

Η μόνη πολιτική δύναμη που έμεινε στο πλευρό των απεργών καθηγητών ήταν η πανσπερμία των οργανώσεων της άκρας αριστεράς και αυτή όχι με μια συνολική ανατρεπτική λογική, όπως λέει και ένας σύντροφος : «Οι εκπαιδευτικοί έπρεπε να γίνουν η αιχμή σε ένα καθολικό κίνημα ανατροπής. Για να γίνει αυτό, τα ιδιαίτερα εκπαιδευτικά αιτήματα έπρεπε να συμπυκνωθούν στο «υπεράσπιση της Δημόσιας Δωρεάν Παιδείας» και να περάσουν σε δεύτερο πλάνο. Η όποια συμπόρευση έπρεπε να προχωρήσει με κεντρικό σύνθημα «Κάτω Επιστράτευση! Κάτω η Κυβέρνηση!» και να πλαισιωθεί με τα συνθήματα για τον κατώτατο μισθό, ενάντια στις απολύσεις και την ανεργία, ενάντια στα χαράτσια κλπ. Αυτό δεν έγινε και ούτε επιχειρήθηκε από κείνους που το έβλεπαν, στο όνομα της μέγιστης ενότητας λίγες στιγμές πριν τη μάχη».

Ναι αυτή είναι η αναγκαία ενότητα στα πλαίσια ενός ενιαίου εργατικού μετώπου, μόνο που αυτή η ενότητα δεν μπορεί να υπάρξει «από πάνω» με τις δυνάμεις της κοινοβουλευτικής αριστεράς. Αμφισβητώ δε, αν και «από τα κάτω», μπορεί να υπάρξει αυτή η αναγκαία ταξική εργατική ενότητα, στο βαθμό που το πρώτο λόγο δεν το έχει η γενική συνέλευση και η απεργιακή επιτροπή. Στο βαθμό που αυτή η ταξική εργατική ενότητα δεν αποκτά αυτοοργανωμένα συγκρουσιακά χαρακτηριστικά.

Ειδικά σε αυτή την εποχή που το συνδικάτο έχει χάσει τον θεσμικό του ρόλο, στα πλαίσια ενός κοινωνικού συμβόλαιο όπως ήταν στην μεταπολίτευση. Τα συνδικάτα για να μπορούν να ξαναλειτουργήσουν θα πρέπει να αλλάξουν δομές και λογικές.

Θα πρέπει οι ίδιοι οι εργαζόμενοι να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους με τους συνδικαλιστές και το διοικητικό συμβούλιο να αποτελούν την φωνή της συνέλευσης και μόνο αυτό. Διαφορετικά σε μια μικροκλίμακα οι συνδικάλες θα παζαρεύουν τα δικαιώματα μας, ανατρέποντας τις αποφάσεις των συνελεύσεων.

Ξεκαθαρίζω η ανατρεπτική αντικαπιταλιστική αριστερά, το αντικαπιταλιστικό εργατικό, ανατρεπτικό δυναμικό των κινημάτων δεν μπορεί να έχει οργανωτική σχέση με τις μορφές- παλαιού, όπως το ΚΚΕ, ή νέου, όπως το ΣΥΡΙΖΑ- ρεφορμισμού.

Είναι όμως αναγκαιότητα η μετωπική οργάνωση μάχης της αντικαπιταλιστικής, ανατρεπτικής, επαναστατικής αριστεράς, μαζί με το αντικαπιταλιστικό εργατικό επαναστατικό, ανατρεπτικό δυναμικό των κινημάτων. Με ένα πρόγραμμα επαναστατικής αντικαπιταλιστικής ανατροπής. Με ένα πρόγραμμα μιας μακρόχρονης διαρκούς επαναστατικής διαδικασίας. Ένα πρόγραμμα που θα έχει σκοπό να καταστρέψει την κεφαλαιοκρατική πραγματικότητα και την δικτατορία του εμπορεύματος ως σχέση και ως πράγμα.

Ναι αυτή η διαδικασία μπορεί και να έχει και κυβερνητικές απαντήσεις προτού ακόμη γκρεμίσουμε συνθέμελα την καπιταλιστική «Βαστίλη», άλλωστε κανείς δεν μπορεί να προδιαγράψει το πολύμορφο επαναστατικό γίγνεσθαι. Μόνο που κάθε καμπή της μη-γραμμικής επαναστατικής διαδικασίας θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένας κόμβος της επαναστατικής διαδικασίας.

Όπως δηλαδή θα πρέπει να αντιμετωπιστούν και οι θέσεις της Β΄ συνδιάσκεψης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ως μια κατάκτηση που δεν πρέπει να στρογγυλοποιηθεί, για να χωρέσουν διαχειριστικές αριστερές αντιλήψεις στην γραμμή ενός αριστερόστροφου εθνοκεντρικού κεϋνσιανισμού. Οι θέσεις της Β΄ συνδιάσκεψης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι ένας ακόμη κόμβος μιας μη-γραμμικής επαναστατικής διαδικασίας που ενδυναμώνει την οικοδόμηση του επαναστατικού υποκειμένου που χρειάζεται η εποχή μας.

Μόνο που αυτό το ενιαίο επαναστατικό εργατικό ανατρεπτικό κοινωνικο-πολιτικό μέτωπο πρέπει να είναι εξωτερικό, να είναι εκτός, από κάθε κυβερνητική λύση. Ο σύγχρονος επαναστατικός ηγεμόνας, οι Λένιν και Τρότσκι της εποχής μας δεν μπορούν και δεν πρέπει να κυβερνούν.

Η εξουσία, η κυβερνητική και όχι μόνο εξουσία, είναι αναγκαιότητα να περάσει στα όργανα- στα αμεσοδημοκρατικά και αυτοοργανωμένα όργανα εξουσία των εργαζόμενων και όχι των επαναστατικών αντιπροσώπων τους. Αυτοί θα πρέπει να διδάξουν και να διδαχτούν για το πώς η εξουσία να διαχυθεί και μετα θα υποδομηθεί στις μάζες των εργαζομένων σε τοπικό, εθνικο, περιφερειακό και παγκόσμιο πεδίο.

Μπροστά μας έχουμε μεγάλες μάχες, μόνο μια ξεκάθαρη επαναστατική εργατική ενότητα και γραμμή μπορεί να γίνει ο φάρος που θα εμπνεύσει το διάχυτο και ευέλικτο πλήθος των εργατικών υποκειμένων στο να μετατραπούν στο επαναστατικό υποκείμενο της εποχής μας. Οι θέσεις της συνδιάσκεψης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, μέσα στην αντιφατικότητα και την μερικότητα τους, κινούνται στη σωστή γραμμή.

Συμβολή στο διάλογο για τη 2η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ